Uchburchak bissektrisasi



Download 235,3 Kb.
Pdf ko'rish
bet1/3
Sana18.01.2022
Hajmi235,3 Kb.
#391311
  1   2   3
Bog'liq
Uchburchak - Vikipediya



Uchburchak

Uchburchak bissektrisasi — bir toʻgʻri chiziqda yotmagan uchta nuqta va uchlari shu nuqtalarda

boʻlgan uchta kesmadan yasalgan figura. Berilgan nuqtalar uchburchakning uchlari, uchlarini

tutashtiruvchi kesmalar uchburchakning tomonlari, tomonlari orasidagi uchta burchak

uchburchakning burchaklari deyiladi. Uchala tomonioʻzarotengboʻlganuchburchak teng tomonli

(rayem, a), ikki tomoni teng boʻlsa, teng yonli (rayem, b) uchburchak deyiladi. Uchala burchagi

oʻtkir boʻlgan uchburchak oʻtkir burchakli (rayem, v), burchaklaridan biri toʻgʻri boʻlsa, toʻgʻri

burchakli (rayem, g), burchaklaridan biri oʻtmas boʻlsa, oʻtmas burchakli (rayem, d) deyiladi.

Uchburchakda faqat bitta toʻgʻri yoki oʻtmas burchak boʻladi (chunki uchburchakning barcha

burchaklari yigʻindisi ikki toʻgʻri burchak, yaʼni 180° yoki radian oʻlchovida ya ga teng).

Uchburchakning yuzi S = u ah ga teng (bunda, a — uchburchak tomonlaridan biri, h — esa oʻsha

tomonga tushirilgan balandlik). Uchburchak har tomonining uzunligi qolgan ikki tomon

uzunliklari yigʻindisidan kichik, ayirmasidan esa kattadir. Quyidagi shartlardan biri bajarilsa, ikki

uchburchak teng boʻladi: 1) tomonlari moye ravishda teng; 2) ikkitadan tomonlari va bu tomonlar

orasidagi burchaklari teng; 3) bittadan tomonlari va bu tomonga yopishgan ikkitadan burchaklari

teng . Uchburchaklarning koʻpgina boshqa xossalarini trigonometriya, sferik geometriya, sferik

trigonometriya va boshqa sohalarda oʻrganiladi.

Uchburchak 

geometrik

 

figuralardan



 biri boʻlib, bir toʻgʻri chiziqda yotmaydigan uchta 

nuqta


 va

shu nuqtalarni ketma-ket tutashtirishdan hosil boʻlgan figura. Nuqtalar uchburchakning uchlari,

kesmalar

 esa uning tomonlari hisoblanadi. Uchburchak uning uchlarini koʻrsatish bilan

belgilanadi. „Uchburchak“ soʻzi oʻrniga baʼzan 

Fayl:Trianglen.jpg

 belgidan foydalaniladi.



Uchburchak tomonlarining uzunligiga koʻra, uch xil boʻladi:

Teng tomonli uchburchak

 — uchala tomon uzunliklari teng boʻlgan uchurchak. Uning hamma

ichki 


burchaklari

 teng yani, 60°.

Teng yonli uchburchak

 — tomonlaridan ikkitasi teng boʻlgan uchbuurchak. Teng tomonlari

qarshisidagi burchaklari ham oʻzaro teng.

Turli tomonli uchburchak

 — uchala tomoni uzunliklari turlicha boʻlgan uchburchak. Ularning

burchaklari ham turlicha.



Muntazam uchburchak

Uchburchak turlari




Teng tomonli

Teng yonli

Turli tomonli

Uchburchak burchaklarining kattaliklariga koʻra uch xil boʻladi:

To'g'ri burchakli uchburchak

 — burchaklaridan biri 90° boʻlgan uchburchak.Toʻgʻri burchakli

uchburchakning 

toʻgʻri burchagi

 qarshisida yotuvchi tomoni 

gipotenuza

, qolgan ikki tomoni

katetlari

 deb ataladi.

O'tmas burchakli uchburchak

 — burchaklaridan biri 90°dan katta (

o'tmas burchak

) boʻlgan

uchburchak.

O'tkir burchakli uchburchak

 — burchaklaridan biri 90°dan kichkina (

o'tkir burchak

) boʻlgan

uchburchak.

Asosiy hossalari



Tashqi d burchagi koʻrsatilgan uchburchak


uchburchak ichki burchaklari yigʻindini 180° ga teng;

uchburchakning tashqi burchagi oʻziga qoʻshni boʻlmagan ikkita ichki burchaklar yigʻindisiga

teng;

hamma koʻpburchaklar singari, uchburchak tashqi burchaklari yigʻindisi 360°ga teng;



uchburchakning ixtiyoriy ikkita tomoni yigʻindisi doim uchunchi tomondan katta boʻladi:a+b>c,


Download 235,3 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©www.hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish