Urganch davlatuniversiteti tabiiy fanlar fakulteti

Relefni tasvirlash usuliga asosan karta taxlili
1.Tahlil qilinayotgan kartaning biblografik ma`lumotlari.
1.2. SHtrixlar
1.3. Gorizontallar
1.4. Gorizontallar bilan ifodalab bo‘lmaydigan relef shakllarini tasvirlash
1.5. Soya nurlar plastikasi. Blok-diagrammalar
1.6. Balandlik otmetkalari. Relefni raqamli modellari
Men tanlagan karta ,,Yer osti suvlarining gidrogeokimyoviy” karta hisoblanadi. Karta sobiq ittifoq davrida ishlab chiqarilgan O`zbekiston Respublikasi I- tom atlasining 44- betida joylashgan va bitta yo`nalishda ishlangan .
2.Kartaning kimlarga mo`ljanllanganligi.
Karta sto`l ustida qo`yib foydalanish uchun mo`ljallanganidan kelib chiqqan holatda muqobil sohada ishlaydigan hodimlar, mutahasislari sifatida keng foydalanish mumkin.
3. Karta masshtabi.
Karta masshtabi 1: 3 500 000 lik 1 sm da 35 km masofada ifodalangan.
4. Kartada qo`lanilayotgan asosiy kartagrafik usullar.
Ushbu kartada asosan O`zbekiston hududida yer osti ichimlik suvlari tarqalgan hududlar ifodalangan. Kartada asosan chiziqli belgilar bilan chegaralar quyidagicha ifodalangan:
Davlat chegaralari.

Bundan tashqari kartada miqdorli rang usulidan foydalanilgan bo`lib:

Yer osti suvlari darajasi

Turli ranglar bilan mineral suvlar yaxshi sho`rlanganlik darajasini hududlar bo`yicha ajratib ko`rsatilgan
Bundan tashqari unda belgilar usulidan foydalanilgan

5. Kartaning komponovkasi va jihozlanish yo`llari.
Bundan tashqari kartada gidragrafiyasi ham yahshi ko`rastib o`tilgan ya`ni:



6. Kartani undagi kartagrafik tasvirlar usullarining maqsadlarini qo`llanilishi ularning kartani uqtirishdagi ahamiyati. Kartani umumiy kiruvchanligi va boshqa xsusuiyatlari bo`yicha boshlash
Men tahlil qilayotgan kartada miqdorli rang usulida ranglar juda yahshi ko`rsatib o`tilgan bu kartaga karab turib tuproqlarning qatlam jinslari qayerda mavjudligini ko`rishimiz mumkin bo`ladi. Bularning barchasi karta o`quvchanliginiva tushinarliligini oshirib beryapdi.


7. Kartaning zamonaviylik darajasi va uning malum bir sanaga bag`ishlanganligi.
Kartaning ma`lumotlariga ko`ra zamonaviy deya olmaymiz chunki bu kartaning ma`lumotlari 1985 – yildan olingan hisoblanadi. Binobarin bu karta birorta sanaga bag`ishlanmagan. Lekin shunday bo`lishiga qaramay undan keng qo`llanilishimiz mumkin bo`ladi.


8. Qo`shimcha malumotlarning mavjudligi qayd qilish (matn jadval, va boshqalar ) ularda kartaning tarkibini boyitishdagi ahamiyati
Kartada shartli belgilardan boshqa qo`shimcha ma`lumot berilmagan
9. Kartalarga uniing ilmiy va amaliy ahamiyati bo'yicha baho berish
Kartaning ilmiy jihatiga to`htaladigan bo`lsak bu karta juda yam malumotga boy va tayyor qo`llanma bo`la oladi. Bu karta ilmiy hodimlar shu jumladan o`qtuvchilar uchun ham juda qulaylik yaratadi.
10. Kartalardagi kamchiliklar.
Kartadagi kamchiliklar. Kartaning asosiy kamchiliklaridan bittasi ma`lumotlar ancha eskiligi, shu jumladan undan hozirda biror maqsadda qo`llab bo`lmasligi va foydalanish mumkinmasligini aytishimiz mumkin bo`ladi. Shu bilan bir qatorda undagi ko`llar va suv yo`llari to`liq ko`rsatilmaganligi. Kardinatalar to`ri berilmaganbu esa kerakli ma`lumot bo`la olardi.