Usmon azim she`riyatida kelishik shakllari uslubiyati

Xulosa

Keyingi yillarda shoir ijodida ilohiyot bilan bog‘liq mavzu paydo bo‘lib, insonning moddiy, ma’naviy va ruhiy dunyodagi o‘rni, uning boqiy va foniy hayot bilan aloqasiga oid kechinmalar tasviri kuchayib bormoqdaki, bu ham shoirning keng miqyosdagi izlanishda davom etayotganidan dalolatdir. Buni biz “Tazarru bog‘lari” kitobiga kiritgan she’rlar misolida yorqin his etamiz. Lirik asarlar asosida lirik “men” ning kechinmasi yotadi. Quruq bayonchilik, voqelikni hissiz tasvirlash lirika uchun yotdir.

Usmon Azimning muayyan ijtimoiy qimmatga molik she’riyati chuqur lirik kechinmalar asosiga qurilgani bilan ham qadrlidir. Bunday xususiyati bilan Usmon Azim she’riyati Shavkat Rahmon lirikasiga yaqin turadi. Shoirning so‘nggi yillarda yaratgan she’rlarida (“Tazarru bog‘lari” va b.) lirik kechinma tasvirining chuqurlashgani, insoniy tuyg‘ularning ilohiy qadriyatlarni anglash darajasiga ko‘tarilgani U.Azim ijodida ro‘y berayotgan nafaqat badiiy, balki ruhiy yuksalishdan ham darak beradi. U.Azim bu she’rlarida lirik kechinmani tasvirlash san’atini mukammal egallagan shoir sifatida namoyon bo‘ladi. Ayni paytda uning she’rlari mantiqda hukmning kuchliligi, tashbehlarning jozibadorligi, fikrning ijtimoiy salmoqdorligi bilan ham alohida ahamiyat kasb etadi. Usmon Azim she’riyatida zamon nafasi kuchli. U zamondoshlari dardini, tashvishlarini, orzu – istakla - rini yorqin ifodalay oladi. Va bu narsa uning ayniqsa an’anaviy barmoq vaznida yozgan she’rlarida bo‘rtib ko‘rinadi.

Usmon Azim ijodi serqirra g‘oyalarga boy. Shoirning lirik va epik she’rlari bir ummon. Ularning asos mohiyati ishq muhabbatdan iborat va biz ularning ayrim namunalari bilan tanishdik. Shoir she’rlari ko‘pincha aqliy muhokamalar bilan qorishib ketgan. Bu esa jiddiylik hamda donishmandlik samarasi va alomati. Zamon bilan hamnafas shoir she’rlari mazmundor va bugungi hayot ohangini aks ettirayotgan go‘zal asarlardir. Baxshiyona ohangdagi she’rlari xalqona va o‘ynoqi xususiyati bilan alohida ajralib turadi. Bu xalqona va o‘ynoqilik zamirida juda katta falsafiy donishmandlik va ijodiy tajriba yotadi.