V. M. Karimovaning umumiy tahriri ostida. Toshkent

 
 
 
 
 
Glossariy 

---

 
286 
GLOSSARIY 
 
 
Adekvatlik 
– teng, o’xshash, muvofiq kelmoq. 
Analogiya 
– psixik xodisalar va xulq-atvor xususiyatlarining o’xshashligi. 
Anketa
 – metodlardan biri bo’lib, respondent to’g’risida aniq ko’zlangan ma’lumotlarni yig’ish 
maqsadida qo’llaniladi. 
Assosiasiya
 – psixik xodislar orasidagi o’zaro bog’lanish, u ma’lum qonunlar bo’yicha tarkib 
topadi. 
Attraksiya
 – bir kishini boshqa kishi ko’rib qolganda, idrok etishda yuz beradigan tafakkur turi. 
Apatiya
 – kishining tevarak atrofdagi olamga nisbatan befarqlik xolati.  
Astenik 
– shaxsning faolligini susaytiruvchi kechinmalar. 
Audivizual idrok
 – shaxsning bir vaqtning o’zida ham eshitib, ham ko’rib idrok qilishi. 
Autogen  mashq
  –  shaxsning  o’z-o’zini  ishontirish  va  o’z-o’zini  idora  qilishga  asoslangan 
psixoterapevtik usul. 
Affekt
  –  kuchli,  jo’shqin  va  nisbatan  qisqa  muddatli  emosional  kechinmalar  sifatida  ro’y 
beradigan psixologik holat. 
Biografik metod
 – odamni uning tarjimai holi bilan bog’liq bo’lgan xujjatlar orqali o’rganish usuli. 
Bixeviorizm
 – psixologiyaning o’rganish predmeti sifatida odam xulq-atvorini olinishi nazariyasi. 
Breynshorming
 – aqlga xujum – baxslarni tashkil etishda qo’llaniladigan interfaol usuldir. 
Bosqichlar  –
  muloqotda  mavjud  bo’lgan  shaxsning  o’zi  bilan,  boshqalar  bilan  va  avlodlar 
orasida kechadigan jarayoni. 
Verbal
 – og’zaki ifodalangan nutq. 
Vegetativ  nerv  tizimi
  –  nerv  tizimining  organizm  ichki  a’zolari  faoliyatini  va  modda 
almashinuvini boshqarib turadigan bir qismi. 
Genotip
 – ota-onadan farzandga o’tadigan irsiy belgilar majmui. 
Gerontopsixologiya
 – psixologiya tarmog’i, qarilik davri psixologiyasini o’rganadi. 
Gnostik
 – butun borliqni bilishga yo’naltirilgan faoliyat. 
Guruh
 – 
odamlarning birgalikdagi faoliyat mazmuni yoki muloqotda bo’lish xarakteri kabi qator 
belgilarga asoslangan ijtimoiy jamoa. 
Dunyoqarash
  –  odamning  tevarak-atrofdagi  oamga  va  unda  o’zining  tutgan  o’rniga 
qarashlaridan  kelibchiqqan  tizim.  Uning  falsafiy,  siyosiy,  ilmiy,  diniy,  aqliy  va  estetik 
qarashlari yig’indisi. 
Depressiya – 
tushkunlik kayfiyati. 
Diqqatning barqarorligi
 – diqqatning ma’lum obyektga uzoq vaqtdavomida muttasil qaratilishi. 
Diqqatning ko’lami
 – bir vaqtning o’zida diqqatning bir qancha obyektga qaratilishi imkoniyati. 
Diqqatning taqsimlanishi
 – diqqatning bir vaqtda bir necha obyektga taqsimlanish xusuiyati. 
Diqqatning ko’chishi 
– diqqatni ixtiyoriy ravishda bir obyektdan ikkinchisiga ko’chirish. 
Dialog – 
ikki va undan ortiq kishilarning o’zaro og’zaki gaplashishi