Vazirligi nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti maxsus pedagogika fakulteti

Tashqi quloq

Tashqi quloq eshitish organining tashqi ko’rinadigan yagona qismidir. U quyidagilardan iborat:

• 
  Tovushlarni to’playdigan va ularni tashqi eshitish kanaliga yo’naltiradigan aurikul.
  
• 
  Aurikuladan o’rta quloqning timpanik bo’shlig’iga tovush tebranishlarini o’tkazish uchun mo’ljallangan tashqi eshitish go’shti. Uning kattalardagi uzunligi taxminan 2,6 sm.Shuningdek, tashqi eshitish go’shti yuzasida quloqsimon ichakni ajratuvchi yog ‘bezlari mavjud bo’lib, ular quloqni mikrob va bakteriyalardan himoya qiladi.
  
• 
  Tashqi quloqni o’rta quloqdan ajratib turadigan quloq.
  

O’rta quloq

O’rta quloq – bu quloq orqasidagi havo bilan to’ldirilgan bo’shliq. Eustachian naycha yordamida nazofarenkka ulanadi, bu esa quloqning har ikki tomonidagi bosimni tenglashtiradi. Shu sababli, agar kishi quloqlarini tiqayotgan bo’lsa, u esnay boshlashi yoki yutish harakatlarini boshlaydi. Shuningdek, o’rta quloqda inson skeletining eng kichik suyaklari joylashgan: malleus, anvil va stapes. Ular nafaqat tovush tebranishlarini tashqi quloqdan ichki quloqqa uzatish uchun javobgardir, balki ularni kuchaytiradi.

Ichki quloq

Ichki quloq – bu murakkab shakli tufayli labirint deb ataladigan eshitishning eng murakkab qismi. U quyidagilardan iborat:

• 
  Kosmosdagi muvozanat hissi va tananing pozitsiyasidan mas’ul bo’lgan vestibulalar va yarim doira kanallari.
  
• 
  Salyangozlar suyuqlik bilan to’ldirilgan. Aynan shu erda tovush tebranishlari tebranish shaklida bo’ladi. Kokleaning ichida Corti organi joylashgan bo’lib, u eshitish uchun bevosita javobgardir. U tovush tebranishlarini qabul qiladigan va miya yarim korteksining eshitish qismiga signal yuboradigan taxminan 30,000 soch hujayralarini o’z ichiga oladi. Qizig’i shundaki, soch hujayralarining har biri ma’lum bir tovush tozaligiga javob beradi, shuning uchun ular o’lganlarida eshitish qobiliyati buziladi va odam o’lik hujayraning javobgar bo’lgan tovushlarini eshitishni to’xtatadi.