2-Mavzu: Neft va qatlamlarni ishlash rejimlari

Suv tazyiqi rejimi:

• olingan suyuqlik chegara yoki ostki suvlar bilan to‘la qoplanadi;
• qatlamga depressiya P va suyuqlik olish sur’ati Ts bilan yaqin aloqada;
• joriy qatlam bosimi Pj.q. to‘yinish bosimidan Pto’y katta (Pj.q.>Pto’y.), shuning uchun gaz omili G erigan gaz miqdoriga mos keladi.

Tarang-suv tazyiqi rejimi – qatlamning taranglik kuchlari ta’siri ko‘proq:

• Pk tushishida qatlam suyuqligi va jinsining kengayishi;
• chekka va ostki suvlarning siljishi, biroq, suv tazyiqi rejimidan farqli o‘laroq, Pq ning asta-sekin tushishi;
• asosiy davrda Pj.q.>Pto’y., G neftdan erigan gaz miqdoriga mos keladi.

II.1-rasm. Tabiiy suv tazyiqi rejimi

II.1-rasm. Tabiiy suv tazyiqi rejimi

II.2-rasm. Sun’iy suv tazyiqi ejimi

Gaz tazyiqi rejimi gaz do‘ppisidagi (GD) gaz tazyiqi rejimi bilan ko‘proq bog’liq va tashqi ko‘rinishdan GD chegarsining harakati bilan namoyon bo‘ladi.

II.3-rasm.Tabiiy gazbosimi rejimi

II.4- rasm.Sun’iy gaz bosimi rejimi

Gaz tazyiqi rejimining asosiy sharti qatlamni ishlatilayotgan qismida bosimni tushishi hisoblanadi. Bu bosim tushishi GD ga o‘tadi va uni kengayishiga olib keladi.

Gaz tazyiqi rejimining asosiy sharti qatlamni ishlatilayotgan qismida bosimni tushishi hisoblanadi. Bu bosim tushishi GD ga o‘tadi va uni kengayishiga olib keladi.

GD ni quduqqa yaqinlashishi gaz yorib o‘tishi bilan kuzatiladi. Bunda G keskin oshadi va quduq toza gaz bera boshlaydi.

Qatlamning pastki qismlarida, GD dan uzoqda joylashgan quduqlarda G ishlatish davri davomida pasayib boradi. Bu pasayish qatlamda bosim tushishi bilan erigan gazning bir qismini erkin holatga o‘tishi va bu gazni quduqlarga emas, qatlamning yuqori qismidagi GD ga ko‘chishi bilan bog’liq. Shuning uchun G GD da uzoqda joylashgan quduqlarda, qatlam bosimining ma’lum kattaliklarida, neftda erigan gaz miqdoriga mos keladi.