Аллергия симптомларини
даволашда рецептсиз
бериладиган дори
воситаларини танлаш
Фармакология ва клиник фармация кафедраси
Фармакология ва клиник фармация кафедраси катта
ўқитувчиси, PhD- Султанова Р.Х.
• Аллергия (грекчадан. Ёт жисмга реакция) –
организмдаги маълум бир моддаларга ёки ташки
мухитдаги аллергенларга юкори сезгирликдир
• Аллергия – касаллик эмас, балки асосида умумий
патологик
жараён
ётадиган
турли
касалликлар
гурухидир.
• Иммун тизим таъсир қилиш механизми жуда мураккаб
булиб, асосида, инсон қони таркибидаги зарарли
моддаларни зарасизлантириш учун антителолар ишлаб
чиқарилиши ётади.
Аллергиянинг келиб чиқиш
сабаблари
• Иммунитетнинг пасайиши
• Овқат(цитрус, шоколад ва б.)
• Дорилар, вакцина, ўсимликлар
• Чанг(гул чанги, турли завод ва фабриканинг
маҳсулотидан чиқадиган чанги) ва
ҳидлардан.
• Ҳайвонлар юнги, ҳашаротлар чақишидан
• Кимёвий моддалар(порошок, эритмалар)
• Заҳарли моддалар
• Нерв тизимидаги стресслар
• Қуёш нуридан
• Тамаки
• Гормонал ўзгариш вақтида
Чанг ва чангчига нисбатан аллергия
белгилари
• Бурун битиши
• Бурун қичиши
• Ринит
• Кўз қичиши
• Кўзларининг шиши
• Кўзнинг ёшланиши
• Йўталиш
Озиқ овқат маҳсулотларига нисбатан аллергик
реакциялар
• Қайт қилиш
• Тилнинг шиши
• Оғиздаги ачишиш
• Лабнинг шиши
• Юз, томоқ шиши
• Ошқозон спазми
• Нафас олишнинг
бузилиши
• Ичакдан қон кетиши
• Диарея
• Анафилактик шок
Ҳашаротлар чаққанда аллергик
реакциялар
• Овознинг ҳириллаши
• Чақилган жойнинг шиши
• Қон босимини пасайиши
• Тери қичишиши
• Бош айланиши
• Йўтал
• Нафас олишнинг
қийинлашуви
• Анафилаксия
Дори воситаларга нисбатан аллергия
Аллергиянинг клиник формалари
• Аллергик дерматозлар-атопик дерматит, Квинке шиши,
крапивница
• Аллергик ринит
• Аллергик коньюктивит
• Поллиноз- ўсимликлар чангидан юзага келади
• Зардоб касаллиги- зардоблар юблорилганда ю.ч.
• Бронхиал астма
• Анафилактик шок
Врачга мурожъат қилиш керак
• Терида тошмаларнинг кўпайиши
• Нафас сиқиш ҳолатларида
• Врач тавсия қилган дори воситалар таъсир
қилмаганида
• Узоқ давом этаётган аллергия ҳолати ва уни қайта-
қайта такрорланиши
Врачга
тезкор
мурожат қилиш керак
• Нафаснинг сиқиши
• Қон босимини тез пасайиши
• Нафас олишнинг қийинлашуви(вовилловчи йўтал)
• Аллергиянинг юз қисмга тарқалиши
• Қўрқиш, ваҳима ва ҳолсизлик
• Ҳаракатчанликни ортиб кетиши
• Абдоминал ҳолат- кўнгил айниши, қайт қилиш, қорин
қисмида оғриқ
Даволаш ёки тавсия этишда
• 1. келиб чиқиш сабабини аниқлаш
• 2. аллергенни бартараф қилиш(организмга таъсирини
камайтириш учун).
• 3. нафас фаолиятини яхшилаш
• 4. аллергияга қарши дори восита тавсия қилиш(агар
таъсир этмаса дори воситани алмаштириш)
• 5. куннинг 2 чи ярмида дориларни қабул
қилиш(тинчлантирувчи, ухлатувчи таъсири туфайли).
• 6. Седатив ва уйқу чақирувчи, транквилизаторлар, нейролептиклар, наркотик
аналгетиклар билан қабул қилиш тавсия этилмайди.
• 7. 1чи авлод антигистаминлари седатив таъсири енгил уйқудан чуқур уйқу
чақиришга олиб бориши мумкин(хатто терапевтик дозаларда).
• 8. Diprazin ( pipolfen) артериал босимнинг тебранишини юзага келтириши мумкин
• 9. 1чи авлод антигистамин препаратлари, айниқса сипрогептадил(перитол)
иштаҳани очади
• 10. 1 чи авлод препаратлари узоқ муддат қабул қилинаётган ҳолатлардп
уларнинг терапевтик эффектини камайишига олиб келади
• 11. аллергик ринит (мавсумий ва йиллик) полинозларда 1 авлод
антигистаминлар тавсия этилмайди, улар М-холинолитик таъсирга эга. Шиллиқ
қаватнинг қуриши, секретнинг ёпишқоқлигини ортиради, гайморитни кучайтиради,
Антигистамин препаратлари
• I авлод. Антиген –антитело комплекси таъсирида
ажралиб чиқувчи гистаминни қонга ўтишини
камайтиради. -димедрол, пипольфен, супрастин,
тавегил ва б.
• 2 авлод. Астимизол, акривастин, терфадин,
лоратадин.
• 3 авлод. Фенирамин ва хлорфениламин унумлари.
Фексофенадин, акривастатин ва б.
Аллергик ринитда
• 1. антигистамин дори
Do'stlaringiz bilan baham: |