Bemorlarning tibbiy reabilitasi sida davolovchi jismoniy tarbi. Odam organizimiga jismoniy mashqlarning ta'sir mexanizmi asoslari. Davolovchi jismoniy tarbi ning umumiy asoslari

Qarshi ko'rsatmalar!!!

• Bemor bilan muloqot yo'qligi, og'ir ahvoli yoki psixikasida o'zgarishlar
• Kasallikning o'tkir davri va tez rivojlanuvchi turi
• yurak tomir etishmovchiligi sinusli taxikardiya, bradikardiya, payuraksizmal yoki xilpilovchi aritmiya, ekstrasistoliya (1:10) EKG salbiy dinamikasi koronar qon aylanishining buzilishi, AV blokadalar 2-3 darajali gipertenziyalar (A/B 200/120) gipotenziyalar (80-50)
• Qon ketishga moyillik
• EChT oshishi, leykositoz, anemiya

DJTning vositalari

• Jismoniy mashqlar
• Massaj
• Tabiiy omillar
• Mehnat bilan davolash
• Gimnastik mashqlar
• Amaliy sport mashqlari
• O'yinlar

• Aeroterapiya
• Gidroterapiya
• Tallasoterapiya
• Gelioterapiya

Jismoniy mashqlar

Gimnastik mashq
Umumiy
rivojlantiruvchi
Umumiy
mustaxkamlovchi
Maxsus
nafas mashklari
O'yinlar
kam harakatli
harakatli
Sportga oid
Amaliy sport
yurish
yugurish
chang'ida uchish
Suzish
eshkak eshish

Gimnastik mashqlar

• 1.Nafas mashqlari
• 2.Umumiy rivojlantiruvchi

Umumiy rivojlantiruvichi

Faollik
belgisi
bo'yicha
Aktiv
Passiv
Ideomotor
Anatomik
belgisi
bo'yicha
Gimnastik
snaryadlarni
Qo'llash
belgisi
bo'yicha

Gimnastik mashqlar (ta'rifiga ko'ra):

• Ideomotor
• Tayyorlantiruvchi, korreksiyalovchi
• Harakatni moslovchi, muvozanat mashqlari
• tarbiyalovchi,uloqtiruvchi
• Qarama-qarshi, bo'shashtiruvchi
• Engillashtirilgan mashqlar
• Osilish va tayanch
• Ritmik va plastik
• Mexanoterapiya

AMALIY SPORT MAShQLARI

Bu mashqlar yordamida yuklamalarga moslashtirish, oshirib borish, qon va limfa aylanishlari, modda almashinuvining yaxshilanishi amalga oshiriladi.

Amaliy sport mashqlariga ta’luqli :

• yurish
• yugurish
• o'tirgan va turgan holatlarda eshkak eshish
• Suzish
• Chang'i va konkida uchish
• Velosiped haydash

O'YINLAR

• Kam harakatli – shaxmat, shashka, narda va x.z.
• Bu o'yinlar yordamida bemorlarni kasallikdan chalg'itish, emotsional-ruhiy holatiga ta'sir etish, e'tiborini kuchaytirish amalga oshiriladi

harakatli - stol tennisi, badminton, kegelban, kreket va x.z.

Bu o'yinlar yordamida bemorlarning emosional holati yaxshilanadi, harakat kengligi oshiriladi, o'sib boruvchi yuklamalarga organizm moslashtiriladi.

• Sportga oid – voleybol, basketbol, futbol va x.z.

Bu o'yinlar yordamida bemorlarning emosional holati yaxshilanadi, o'sib boruvchi jismoniy yuklamalarga organizm moslashtiriladi.

Gimnastik snaryadlar

Maxsus trenajerlar

Suvda cho'zilish

DJTning
shakllari
ertalabki
badan
tarbiya
-me'yorli
yurish
davolovchi
gimnastika
muolajasi
bemorga
beriladigan
individual
topshiriq
terrenkur
-sayr qilish,
ekskursiya
yaqin
turizm
-o'yinli
darslar
sog'lomlash-
tiruvchi
yugurish
-ommaviy
chiqishlar

Ertalabki gigienik gimnastika

O'yinli darslar

Terrenkur(fransuzcha terrain — maxalliy va nem. Kur — davolovchi).

• Sanator-kurort davolash usuli bo'lib piyoda sayr, tog'li xududlardagi yugurishlar, belgilangan manzildagi fizik yuklamali mashqlarni o'z ichiga oladi. Terrenkur yurak-qon tomir sistemasi va nafas sistemasi ishini yaxshilovchi, moddalar almashinuvini kuchaytiruvchi, ruxiy faollikni oshiruvchi mashqlar majmuasi.

Harakat tartibotlari

Tushak :
-qat'iy-kengaytirilgan
yarim tushak
yoki
palata
erkin :
avaylovchi-chiniqtiruvchi

Tushak harakat tartibotining umumiy vazifalari

• Bemorga ta'sir etayotgan ruhiy va jismoniy ta'sirlarni kamaytirish yoki butunlay yo'qotish
• Qon aylanishning ekstrakardial omillarini yaxshilash yoki faollashtirish
• Qat'iy tushak harakat tartibotining asoratlarining oldini olish (yotoq yara, qon dimlanishi, ichak parezi, mushak atrofiyasi, kontraktura va boshqalar)

Yarim tushak yoki palata harakat tartibotining umumiy vazifalari

• Qon aylanishning ekstyurakardial omillarini asta - sekin chiniqtirish
• Engil jismoniy yuklamalarga organizmni asta – sekin moslashtirish
• Dimlanish holatlari bilan kurashish

Erkin harakat tartibotining umumiy vazifalari

• o'sib boruvchi jismoniy yuklamalarga organizmni moslashtirish
• Organ va sistemalar orasidagi o'zaro aloqalarning korrelyativligini yaxshilash va tiklash
• Bemorlarni kasb va yashash faoliyatlariga tayyorlash va qaytarish

DAVOLOVCHI GIMNASTIKA MUOLAJASINI TUZISH PRINSIPLARI

• Dastlabki holatni tanlash
• Patogenetik belgisi bo'yicha maxsus mashqlarni tanlash
• Muolajaning davomiyligi
• Beriladigan mashqlarning soni
• Har bir mashqninsh qaytarilish soni
• Bir mashqning davomiyligi (tushak – 10-15 sekund, yarim tushak – 15-20 sekund, erkin – 30-40 sekund)
• Qo'llaniladigan mashqlarning tarqoqligi (har xil mashqlar)
• Berilayotgan yuklamaning asta-sekinlik prinsipi
• Qo'llaniladigan mashqlar sur'ati (sekin, o'rta, tez, tezlashadigan)
• Muolaja vaqtida ishlash / dam olish
• Muolaja vaqtida bajariladigan harakatning ritmi va amplitudasi
• Muolajaga mosional omillarni qo'shish (musiqa, raqsga xos mashq)

Nazorat savollari

• DJTning o'ziga xosligi nimada?
• Jismoniy mashqlar ta'sirida qanday mexanizm mavjud?
• Jismoniy mashqlar qanday holatlarda qo'llanilmaydi?
• Nima uchun jismoniy faollik turli kasalliklarni oldini olishda asosiy usullardan biri bo'lib hisoblanadi?

E'tibоringiz

uchun raxmat!