Ekonometrik modellarni baholash



Download 143,38 Kb.
bet1/3
Sana24.06.2022
Hajmi143,38 Kb.
#701179
  1   2   3
Bog'liq
Ekonometrik modellarni baholash


Ekonometrik modellarni baholash



5-MA’RUZA




EKONOMETRIK MODELLARNI BAHOLASH

REJA:


Chiziqli regressiya tenglamasining ishonchliligi va uning parametrlarini muhimliligini baholash


Chiziqli regressiya tenglamasi intervalining bashorati

5.1. Chiziqli regressiya tenglamasining ishonchliligi va uning parametrlarini muhimliligini baholash
T

anlangan chiziqli funktsiyani yoki qurilgan modelni qanchalik to’g’ri tanlanganligini baholash uchun chiziqli korrelyatsiya koeffitsienti kvadrati determinatsiya koeffitsenti, hamda approksimatsiyaning o’rtacha xatoligidan foydalaniladi.
Determinatsiya koeffitsienti oralig’idagi qiymatlarni qabul qilib, tanlangan regressiya tenglamasida aniqlangan natijaviy belgi dipersiyasini natijaviy belgining umumiy dispersiyadagi ulushini tavsiflaydi:

.
Mos ravishda kattalik modelda e’tiborga olinmagan omillarning ta’siri natijasida kelib chiqadigan natijaviy belgining dispersiyasi ulushi (ya’ni qoldiq dispersiya)ni tavsiflaydi. - omil belgining variatsiyasi yordamida aniqlangan natijaviy belgi foizini aniqlash imkonini beradi.


Yuqoridagi misolda . Bundan, tanlangan regressiya tenglamasida aniqlangan natijaviy belgi dispersiyasi 98,2% ni, e’tiborga olinmagan boshqa omillarning dispersiyasi 1,8%ni tashkil etishi kelib chiqadi.
Determinatsiya koeffitsientining qiymati tanlangan chiziqli model sifatini baholash kriteriyalaridan biri bo’lib hizmat qiladi. Tanlangan omillar bo’yicha variatsiyaning ulushi qanchalik katta bo’lsa, e’tiborga olinmagan boshqa omillarning roli shunchalik kam bo’ladi va qurilgan model berilgan ma’lumotlarni yaxshi approksimatsiya qiladi, uni natijaviy belgining qiymatini bashoratlash uchun qo’llash mumkin. Agar korxonaning mahsulot ishlab chiqarish hajmi 5 mln. pul birligi bo’lsin desak, unda ishlab chiqarish harajatlarining bashorat qiymati 178,4 mln. pul birligini tashkil etish kerak.
Aproksimatsiyaning o’rtacha hatoligi quyidagi formula yordamida aniqlanadi:
,
yoki
ning mumkin bo’lgan qiymatlari 8-10% dan oshmasligi kerak.
Regressiya tenglamasining “ma’nodorligini” baholash uchun Fisherning F- kriteriyasidan foydalaniladi. Fisherning F-kriteriyasi miqdori determinatsiya koeffitsienti bilan quyidagichabog’langan:
Agar (besh foizli ma’nodorlik darajasi) va erkinlik darajasi va bo’lsa, tasodifiy miqdorlarning Fisherning taqsimoti keltirilgan jadvallardan Fisherning belgisi jadval qiymati - topiladi. Agar ushbu tengsizlik o’rinli bo’lsa, regressiya tenglamasi statistik ma’nodor hisoblanadi. Yuqoridagi misolimizda edi. U holda F-kriteriyasi miqdori

Fisherning F-kriteriyasi jadval qiymatlari va parametrlarning mos qiymatlarida tashkil etadi. Bundan shart bajarilganligini ko’ramiz. Demak qurilgan regressiya tenglamasining ma’noga ega ekanligi haqida xuolsa qilish mumkin.
Regressiya tenglamasini qurishdagi xatoliklarga tenglamadagi va parametrlarni hamda - korrelyatsiya koeffitsentini hisoblashdagi tasodifiy xatoliklar ham ta’sir etadi. Shuning uchun va parametrlarni hisoblashdagi standart xatoliklar lar aniqlaniladi.
R

egressiya koeffitsientining tasodifiy xatoligi quyidagi formula bilan aniqlaniladi:

R



egressiya tenglamasining parametri tasodifiy xatoligi quyidagi formula bilan aniqlaniladi:

C



hiziqli korrelyatsiya koeffitsientining tasodifiy xatoligi esa

formula asosida aniqlaniladi:




    1. Download 143,38 Kb.

      Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©www.hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish