«himoyaga ruxsat etildi»


Davlat budjeti soliqli daromadlarida egri soliqlarning o’rni va



Download 0,9 Mb.
bet7/27
Sana26.02.2022
Hajmi0,9 Mb.
#470335
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   27
Bog'liq
moliya kafedrasi odilov sardor qamaridinovich davlat budjeti d

1.2. Davlat budjeti soliqli daromadlarida egri soliqlarning o’rni va


ularning o’ziga xos xususiyatlari
Soliqlar davlat faoliyatining barcha yo’nalishlarini mablag’ bilan ta‘minlashning asosiy iqtisodiy vositalardan biri hisoblanadi. Iqtisodiyotni davlat tomonidan tartibga solishda, davlat byudjeti daromadlarini shakllantirishda soliqlar muhim o’rin tutadi. Davlatning mavjudligi soliqlar bilan uzviy bog’liq bo’lib, soliqdan tushadigan tushumlar davlat iqtisodiy mustaqilligining asosiy manbai hisoblanadi.
O’zbekiston Respublikasi davlat byudjeti ijtimoiy xarajatlari o’sish tendentsiyasiga ega ekanligi davlat byudjeti daromadlari hajmini uzluksiz oshirib borishni taqozo qiladi. Bu esa qo’shilgan qiymat solig’i, aktsiz solig’i kabi barqaror daromad manbalarini, byudjet daromadlarini uzluksiz ta‘minlashni taqozo qiladi.
Egri soliqlarning huquqiy to’lovchilari mahsulot (ish, xizmat)ni yuklab yuboruvchilar hisoblanadi. Lekin, soliq og’irligi haqiqatan ham tovar (ish, xizmat)ni iste‘mol qiluvchilar, ya‘ni egri soliqlarning barchasi bevosita iste‘molchilar zimmasiga tushadi. Bu soliqlar tovar (ish, xizmat) qiymati ustiga qo’shimcha ravishda qo’yiladi.
Egri soliqlarning ijobiy tomoni shundaki, ular Respublikada ishlab chiqarilgan tovarlar respublikadan tashqariga chiqib ketishini chegaralaydi, mamlakat ichida tovarlarning serob bo’lishiga yordam beradi hamda inflyatsiya darajasini (muomaladagi ortiqcha pul massasini) birmuncha jilovlab turadi. Bu tovar va xizmatlarga soliqlar: mablag`lar aylanmasidan soliq – ko`pchilik rivojlangan mamlakatlarda qo`shilgаn qiymat solig`i bilan almashtirilgan; aksizlar (tovar yoki xizmat bahosiga to`g`ridаn-to`g`ri qo`shilgаn soliqlar); merosdan
olinadigan soliqlar; ko`chmаs mulk va qimmаtli qog`ozlar bilan tuzilgan bitimlardan olinadigan soliq va boshqalаr. Ular qismаn yoki to`lаligichа tovar yoki xizmatlar bahosiga qo`shilаdi. (3-rasm) Egri soliqlar tovarning bevosti tannarxiga qo’shilmasdan uning bahosiga tasir etadi, ya’ni egri soliqlar tovar (ish, xizmatlar) xaridor uchun berilayotganda uning bahosiga nisbatan qo’llaniladi. Bu ishlab chiqaruvchilar uchun bir qarashda zarardek tuyilmidi lekin mahsulotning bahosini oshishiga olib keladi va buning natijasida mahsulotga bo’lgan talabni kamayishiga olib keladi.
Egri soliqlar o`z xarakteriga ko`rа turlidir, ular:

    • individual (tovarlarning ayrim turlari va guruhlari bo`yicha);

    • universal (fiskal monopoliya va bojxona bojlari) bo`lishi mumkin.

Egri soliqlar undirib olishning soddaligi bilan ajralib turadi, ularni qo`llаnish, hatto ishlab chiqarish pasayib ketgan sharoitlarda ham fiskal samara beradi.

      1. Download 0,9 Mb.

        Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   27




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©www.hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish