|
Кредит манбалари
Кредитнинг асосий вазифалари
Кредит турлари
Кредит бериш тамойиллари
Банк тизими. Марказий ва тижорат банклар ҳамда
уларнинг вазифалари
БАНК
Бу пул маблағларини тўплаш, жойлаштириш ва уларнинг ҳаракатини тартибга солиш билан шуғулланувчи иқтисодий муассасадир.
Ўзбекистон банк тизими
Марказий банкнинг асосий вазифалари
Қайта молиялаш ставкаси, инфляция ва монетизация коэффициентининг 2004-2008 йиллардаги динамикаси, % Ўзбекистон Республикаси тижорат банкларининг кредитлари, депозитлари ва умумий капитали | |
2006
|
2007
|
2008
|
2009
|
2010
|
1. Кредитлар, млрд. сўм
|
3595,5
|
3876,0
|
4104,2
|
4777,6
|
6374,4
|
2. Депозитлар, млрд. сўм
|
1272,2
|
1688,7
|
2544,5
|
3829,2
|
5771,6
|
Шу жумладан:
— Юридик шахслар депозитлари
— Жисмоний шахслар депозитлари
|
949,6
322,6
|
1239,2
449,5
|
1866,2
678,3
|
2834,6
994,6
|
4127,6
1644,0
|
3.Умумий капитал, млрд. сўм
|
824,1
|
930,9
|
1070,1
|
1502,6
|
2104,3
| Тижорат банклари устав капиталининг минимал миқдорига қўйилган талаблар
Йиллар
|
Тижорат банклари учун
|
Чет эл капитали иштирокида очилаётган банклар учун
|
Хусусий банклар учун
|
1 январ 1998
|
1,5 млн.
АҚШ дол. экв.
|
5 млн. АҚШ дол. экв.
|
0,3 млн АҚШ дол. экв.
|
1 январ 1999
|
2,0
|
5,0
|
0,3
|
1 январ 2000
|
2,5
|
5,0
|
0,3
|
1 январ 2002
|
2,5
|
5,0
|
1,25
|
1 январ 2005
|
5,0
|
5,0
|
2,5
|
1 январ 2008
|
5,0 млн.Евро экв.
|
5,0 млн.Евро экв.
|
2,5 млн.Евро экв.
|
Тижорат банкларининг асосий вазифалари
Ўзбекистонда тижорат банкларининг асосий турлари
Тижорат банкларининг даромадлари
Тижорат банкларининг ҳаражатлари
РЕЖА:
Масалан, давлат томонидан белгиланган ташқи савдо тартиб-қоидалари миллий истеъмолчиларга фақат зарар келтириши мумкин. Ҳақиқатдан ҳам импортга бож тўлови миллий ишлаб чиқарувчиларга устунлик бериб, уларнинг чет эл шерикларига нисбатан рақобатлашув қобилиятини оширади. Аммо бу охир оқибатда ишлаб чиқаришнинг анча юқори харажатлари ва паст сифатини сақланиб қолишига олиб келади. Бундан паст сифатли ва нархи қиммат товарларни сотиб олишга мажбур бўлган миллий истеъмолчилар зарар кўрадилар Масалан, давлат томонидан белгиланган ташқи савдо тартиб-қоидалари миллий истеъмолчиларга фақат зарар келтириши мумкин. Ҳақиқатдан ҳам импортга бож тўлови миллий ишлаб чиқарувчиларга устунлик бериб, уларнинг чет эл шерикларига нисбатан рақобатлашув қобилиятини оширади. Аммо бу охир оқибатда ишлаб чиқаришнинг анча юқори харажатлари ва паст сифатини сақланиб қолишига олиб келади. Бундан паст сифатли ва нархи қиммат товарларни сотиб олишга мажбур бўлган миллий истеъмолчилар зарар кўрадилар
А.Смитнинг «Тинч қўйиш» назарияси, 1929-1933 йилларда бозор иқтисодиётига асосланган деярли барча мамлакатларни қамраб олган иқтисодий инқироз даврида танқидга учради. Иқтисодий таназзул ва оммавий ишсизлик давлатнинг иқтисодий жараёнларга аралашувини кучайтиришни тақозо қилди.
P
Таклиф қонуни
Талаб қонуни
P
D
D
P
P
S
S
D
Рақобат бу бозор иқтисодиётини ҳаракатга келтирувчи куч ҳисобланади.
D
P
P
S
S
P
P
Бозор механизмининг ресурсларни қайта тақсимлашдаги лаёқатсизлиги икки ҳолатда кўринади, яъни рақобатли бозор тизими: - Бозор механизмининг ресурсларни қайта тақсимлашдаги лаёқатсизлиги икки ҳолатда кўринади, яъни рақобатли бозор тизими:
- 1) маълум товарлар ва хизматларнинг кам миқдорини ишлаб чиқаради;
- 2) ишлаб чиқариши ўзини оқлаган айрим товарлар ва хизматларга ресурсларнинг ҳар қандай турини ажратиш ҳолатида бўлмайди.
Кўрсаткичлар
|
Йиллар
| | | | | | |
2004
|
2005
|
2006
|
2007
|
2008
|
Ялпи ички маҳсулот
|
24,2
|
24,2
|
22,2
|
20,7
|
20,6
|
Саноат маҳсулоти
|
20,7
|
21,6
|
20,6
|
20,1
|
18,7
|
Қишлоқ хўжалиги маҳсулоти
|
0,8
|
0,5
|
0,3
|
0,2
|
0,1
|
Қурилиш ишлари
|
10,1
|
9,0
|
12,6
|
10,6
|
10,4
|
Транспорт
|
64,3
|
62,1
|
61,6
|
52,9
|
51,7
|
Алоқа
|
3,2
|
3,0
|
3,0
|
3,2
|
3,3
|
Чакана савдо айланмаси
|
1,1
|
0,4
|
0,3
|
0,2
|
0,2
|
Аҳолига пуллик хизмат кўрсатиш
|
28,7
|
25,7
|
23,4
|
20,2
|
20,5
|
Ташқи савдо айланмаси
|
26,6
|
23,4
|
17,6
|
17,4
|
23,8
|
Иқтисодиётда банд ишчилар сони
|
23,0
|
22,9
|
22,4
|
22,1
|
21,6
|
Аҳоли даромадлари
Бу маълум вақт оралиғида (масалан, бир йилда) улар томонидан олинган пул ва натурал шаклдаги тушумлар миқдоридир.
Аҳоли даромадлари турлари
Аҳолининг номинал пул даромадларининг асосий манбалари
Ўзбекистон Республикасида аҳоли даромадлари ўзгариши, фоиз ҳисобида
Кўрсаткичлар
|
2005 йил
|
2010 йил
|
2010 / 2005
(+,-)
|
Ялпи даромад
|
100,0
|
100,0
|
-
|
Пул даромадлари
|
82,4
|
86,5
|
4,1
|
шу жумладан:
| | | |
Иш ҳақи
|
28,2
|
30,0
|
1,8
|
Тадбиркорлик фаолиятидан олинган даромад
|
12,9
|
19,4
|
6.5
|
Шахсий ёрдамчи хўжаликдан олинган даромад
|
17,8
|
12,8
|
-5.1
|
Ижтимоий трансфертлар
|
15,5
|
17,2
|
1,7
|
Қариндошлардан олинган моддий ёрдам
|
5,2
|
2,8
|
-2,4
|
Мулкдан олинган даромад
|
1,3
|
1,9
|
0,6
|
Кредит, ссудалар
|
1,4
|
1,4
|
0
|
Бошқа пул даромадлари
|
0,1
|
-
|
-0,1
|
Натурал шаклдаги даромадлар
|
17,6
|
13,5
|
-4,1
|
Аҳоли турмуш даражаси
Бу уларнинг ҳаёт кечириши учун зарур бўлган моддий ва маънавий неъматлар билан таъминланиши ҳамда кишилар эҳтиёжининг бу неъматлар билан қондирилиши даражасидир.
Аҳоли турмуш даражасини ифодаловчи кўрсаткичлар
Даромадлар тенгсизлигини келтириб чиқарувчи умумий омиллар
Давлатнинг ижтимоий сиёсати
Бу тегишли марказлашган даромадларни табақалашган солиқ солиш йўли билан шакллантириш ва уни бюджет орқали аҳоли турли гуруҳлари ўртасида қайта тақсимлашга қаратилган, яъни давлатнинг даромадлар тақсимотидаги тенгсизликни юмшатишга ва бозор иқтисодиёти қатнашчилари ўртасидаги зиддиятларни бартараф қилишга йўналтирилган сиёсатдир
Ижтимоий тангликни юмшатиш усуллари
Ўзбекистонда аҳолини ижтимоий ҳимоялаш бўйича чора-тадбирлар
Пенсия билан нафақанинг фарқи
Нафақа турлари
Ёш
|
Иш стажи (йил ҳисобида)
|
23 ёшга қадар
|
2
|
23 ёшдан 26 ёшга қадар
|
3
|
26 ёшдан 31 ёшга қадар
|
5
|
31 ёшдан 36 ёшга қадар
|
7
|
36 ёшдан 41 ёшга қадар
|
9
|
41 ёшдан 46 ёшга қадар
|
11
|
46 ёшдан 51 ёшга қадар
|
14
|
51 ёшдан 56 ёшга қадар
|
14
|
51 ёшдан 56 ёшга қадар
|
17
|
56 ёш ва ундан ошганда
|
20
|
Ўзбекистон Республикасининг “Давлат пенсия таъминоти тўғрисида”ги ва “Меҳнат кодекси”га киритилган ўзгартиришлар
Бюджетдан ташқари Пенсия жамғармасига фуқароларнинг ягона ижтимоий тўлов, мажбурий ажратмалар ва суғурта бадалларини тўлаш тартиби.
Тўлов турлари
|
2010 йил
|
2011 йил
|
Ягона ижтимоий тўлов
|
20%
|
25%
|
Бюджетдан ташқари пенсия жамғармасига мажбурий ажратма
|
1,5%
|
1,6%
|
Фуқароларнинг бюджетдан ташқари пенсия жамғармасига суғурта бадаллари
|
4%
|
4,5%
| Жамғариб бориладиган пенсия билан кафолатланган давлат пенсияси ўртасида қандай тафовутлар мавжуд. Кафолатланган давлат пенсияси бўйича фуқароларнинг шаклланган холатига мос равишда: ёшга доир пенсия; ногиронлик пенсияси ва боқувчисини йўқотганлик пенсиясини олиши кафолатланади.
Do'stlaringiz bilan baham: |
