1 Bosqich. Yuzaga kelgan g‘oyalarni tizimlash: Bu bosqichda yangi g‘oyalarni amalda qo‘llash va imkoniyatlari aniqlanadi. Bunda bir necha muqobilliklar yuzaga kelishi tabiiy. Ulardan eng maqbul varianti tanlanadi. Yangi mahsulotning korxona imidjiga va rivojlanish strategiyasiga muvofiq kelishi antiqlanadi. Shu tarzda bo‘lajak buyum patentini belgilashga o‘tiladi.
2 Bosqich. Aniqlangan g‘oyalarni tanlash va yangi mahsulot g‘oyalarini ishlab chiqarish zarurligi. Bunda quyidagilarga e’tibor beriladi:
2 Bosqich. Aniqlangan g‘oyalarni tanlash va yangi mahsulot g‘oyalarini ishlab chiqarish zarurligi. Bunda quyidagilarga e’tibor beriladi:
bozorda texnologik o‘zgarishlar haqida axborot to‘plash;
mahsulotni ishlab chiqarish va o‘zlashtirish munosabatlarida firmaning salohiyatli imkoniyatlari haqida axborot to‘plash;
tavakkalchilik darajasi va me’yorlarini belgilash.
3 Bosqich. Yangi mahsulotning iqtisodiy samaradorligini tahlil etish, marketing dasturlarini ishlab chiqish: Marketing yangi mahsulotni yuzaga kelishi uchun yordam beradigan soha hisoblanadi. Bu bosqichda e’tibor qiritiladigan jihatlar quyidagicha:
3 Bosqich. Yangi mahsulotning iqtisodiy samaradorligini tahlil etish, marketing dasturlarini ishlab chiqish: Marketing yangi mahsulotni yuzaga kelishi uchun yordam beradigan soha hisoblanadi. Bu bosqichda e’tibor qiritiladigan jihatlar quyidagicha:
g‘oya aniq loyiha ko‘rinishiga o‘tganda mahsulotning texnik jihatdan ishlab ko‘rish:
mahsulotning texnik-iqtisodiy tavsifini aniqlash, uning iste’mol xususiyatlarini va sifatini baholash;
savdo hajmi va bozorning potensial (yashirin) talabini baholash;
yangi mahsulotni yaratish va o‘zlashtirishdagi harajatlarni (investitsiyalarni) aniqlash;
yangi mahsulot ishlab chiqarish uchun zarur resurslarning mavjudligi: mashina va texnologik inshootlar, xom ashyo va materiallar, personal kadrlar, moliyaviy manbaalar;
yangi mahsulot ishlab chiqarish rentabelligi (foydaliligi)ni baholash va tahlil etish, mahsulot bo‘yicha marketing dasturlarini ishlab chiqarish.
4 Bosqich. Yangi mahsulot yaratish: Ko‘rinib turibdiki, yangi mahsulotni yaratish bosqichigacha 3 ta bosqich amalga oshiriladi. Bu ham korxonada innovatsiyani qo‘llashdagi qiyinchiliklarning naqadar murakkabligini ko‘rsatib turibdi. Yangi mahsulot yaratish bosqichida quyidagilar amalga oshiriladi:
4 Bosqich. Yangi mahsulot yaratish: Ko‘rinib turibdiki, yangi mahsulotni yaratish bosqichigacha 3 ta bosqich amalga oshiriladi. Bu ham korxonada innovatsiyani qo‘llashdagi qiyinchiliklarning naqadar murakkabligini ko‘rsatib turibdi. Yangi mahsulot yaratish bosqichida quyidagilar amalga oshiriladi:
korxona bo‘limlari bo‘yicha majburiyatlarni taqsimlash bilan yangi mahsulotni rivojlantirishning aniq dasturini ishlab chiqish;
namuna yaratish va texnik tadqiqot o‘tkazish (ekologik tozaligini, xavfsizligini va xokazolarni tekshirish);
tovarning nomlanishini, uning tovar belgisini, rasmiylashtirishni, o‘ramini (upakovkasini) va markirovkasini belgilash.
Shuni alohida qayd etish kerakki, 4-bosqichning o‘zida yangicha yondashuvlarni amalga oshirish taqazo etiladi.
5 Bosqich. Bozorda test o‘tkazish:
5 Bosqich. Bozorda test o‘tkazish:
cheklangan bozorda uch oy mobaynida narx va boshqa tijorat muhitlari (narxlardan chegirtmalar taqdim etish, kreditlar va boshqalar) bo‘yicha o‘tkazish;
6 Bosqich. Mahsulotni sotish bo‘yicha marketing dasturi asosida yangi buyumni ishlab chiqarishga joriy etish haqida qaror qabul qilish (ommaviy, ko‘p nushada): Bu bosqichda mahsulot yaratish jarayoni boshlanib, ishlab chiqarish amalga oshirialdi. Bu bosqichda asosiy bajariladigan ishlar:
6 Bosqich. Mahsulotni sotish bo‘yicha marketing dasturi asosida yangi buyumni ishlab chiqarishga joriy etish haqida qaror qabul qilish (ommaviy, ko‘p nushada): Bu bosqichda mahsulot yaratish jarayoni boshlanib, ishlab chiqarish amalga oshirialdi. Bu bosqichda asosiy bajariladigan ishlar:
yangilikni tijoriy asoslash: savdo hajmi, mahsulot rentabelligi, talab va ehtiyojlarni kondirish darajasi, sotish uslubi va kanallari;
tovarlarni sotishda tajribaning mavjudligi: bozordagi mashxurlik, va korxona shuxrati, haridor va iste’molchilar bilan turg‘un aloqalar;
korxonaning ishlab chiqarish imkoniyatlari: mavjud quvvatlardan foydalanish, resurslar va malakali kadrlar bilan ta’minlanganlik;
moliyaviy imkoniyatlar: ommaviy ishlab chiqarishda investitsiyalarning umumiy yig‘indisi va savdo, moliyaviy manbalar, hisobot davrida kutilishi mumkin bo‘lgan (foydalilik yoki zarar ko‘rish) natijalar;
me’yoriy ko‘rsatkichlarga - standartlarga davlat me’yorlariga muvofiqlashtirish;
