Muallif: D. Haydarova 6-“ ” sinflar uchunadabiyot fani ” 201

III. YANGI MAVZU BAYONI.

QADRDON SO'QMOQLAR
Har kimuing tug'ilgan yeri - Misr shallri.
(Maqol)
Qiz'l kendir bilan shivirlashar tol.
Turna uchib borar olis yoqlarga.
Talay yo'llar bosib misoli shamol
Yana qaytib keldim bu so'qmoqlarga.
Ushbu tor so'qmoqqa qadam qo'yganda
Qaytadan men bola bo'lib ketaman
Intiqqan yuragim kengayib shunda
Chamamda qush bo'hb parvoz etaman.
Mosh paykalda gala chumchuq ehug'urlar.
She`r o'qishib turgan yosh shohlardan
Burihshda tanish qo'shig'in kuvlab,
Qo'shni qiz oldimdan ch:qib qolarday.
Biroq u bunda yo'q, u viroqlarda..
Bizning jovlar omi hozir paxtazor.
Nechog`lik monandsiz bizning yoqlarda.
Deb doim maqtayman, so'rashsa agar
Gul ter.b, kapalak quvgan sho'x vaqtin,
Anov bedazorda yurgan toy dersan.
Yo tav ba. shu bitta qiyshiq so'qmoqning
Dilga yaqinligin qanday aytarsan'
Cholga salom bersam o'sha so'qmoqda,
«Kimsan?» deb tanimay menga qaradi.
Bir bola uchrasa sal nariroqda: —
Kimning o'g'lisan? - deb men ham so'rad'tn.

• 
  Ota. narvon bo'pti anov qo'sh terak!
  
• 
  Bolam, terak emas. bu umr-ku. bu!
  
• 
  Inim, boqqa nega bog'lading eshak?
  
• 
  E, anov chmy deb qolgan olma-ku!
  

Bolalar, inson umrini oqar daryoga o'xshatishla.ini ko'p eshitgansiz Nega umr a)nan daryoga o'xshatiladi? Chunki daryo sum bir oqib o'tgan joydan yana qayta oqmaydi. Odam ham o'z umrin.ng biror daqiqa&inj ortga qaytara olmaydi. Umr xuddi daryo singari oqib o'tib ketadi. Yana bir gap borki, odam bir marta tushgan daryo su\ iga boshqa tusha olmaydi Ya'ni o'sha daryoda boshqa safar ham cho'mihshi mumkin. biroq u tushgan dary oda bu safar boshqa suvlar oqadi Shunday ekan, in>onning o'z o'tgan umrini, ayniqsa, bolalig¹ - beboshhgi keehgan davrlarni sog'inish,. qo'msashi tabny tuyg'u Irsoblanadi.
Yana bir sa\ ol ustida o'ylanib ko'nsh mumkin. Ya'ni nima uchun odam aynan bolaligini ko'proq qo'msaydi. un¹ tushlarida ko'radi. unga sari talpinaveradi? Gap shundaki, bolalik — umrning eng betashvish. eng beg'ubor eng shavqli pallasi h soblanadi. Bu pajlda butun borliq bola ko zi, bola tasavvun bilan ldrok etilad- Atrofdag: barcha narsalar binnclu bor ko'rilayotgani. eshit.layotgani, his qilinayotgam tufayli ham nihoyatda qiziq, sirli va go'zal kc'rinad¹. Aksanyat odamlar bolaga shafqal nazan bilan qaraydi, iflii erkalaydi. suyadi. Bola kattalardan g'amxo'rlik, e'tibor ko'radi atrof tabiatdagi har bir narsa unga qadrdon bo'lib qoladi. O'zi tug'ilib o'sayotgan hovli, ko'cha va mahallasi dunyodagi eng issiq go'sha, ota-onasi olamdagi eng mehribon insonlar bo'lib xotirasiga muhrlanadi .
Afsuski. umr, yuqorida aytdgamdek birjoyda lo'xtab turmaydi xuddi dary o suv i misol oldinga oqav eradi. Inson ulg'aya borgani sari uni turmush ehtiyojlari turli yo'llarga yetaklab olib ketadi. Endi bolaligidagi beg'ubor sho'xhklari, bir-bnidan quvnoq o'yinlari. tash\ ishsiz kunlari ortda qoladi U end. hamma jovda ham, hamrra odamlardan ham faqat yaxshilik. ezguli k ko'ravermaydi. Turfa xil vaziyatlarda turli tabiatli kishilar bilan muomala- muloqotga kirishadi. bir kun xursand bo'lsa. boshqa kun dili og'rib uyga qaytadi...