Namangan muhandislik-pedagogika instituti yer usti transport tizimlari kafedrasi kasb-hunar kollejlari uchun

---

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI 

OLIY VA O’RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI 

 

 

NAMANGAN MUHANDISLIK-PEDAGOGIKA INSTITUTI 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

YER USTI TRANSPORT TIZIMLARI  KAFEDRASI 

 

 

 

KASB-HUNAR KOLLEJLARI UCHUN 

 

CHILANGARLIK FANIDAN 

 

 

O’QUV-USLUBIY QO’LLANMA

 

 

 

 

 

 

 

I - QISM 

 

 

 

 

 

 

NAMANGAN - 2015 

---

 

- 2 - 

 

«

CHilangarlik fanidan

» o’quv-

uslubiy qo’llanma.

 

Namangan, NamMPI 2015 yil. 

  

 

 

 

 

 

 

O’quv-

uslubiy qo’llanma

 «Yer usti transport tizimlari» kafedrasi hamda 

Qo’qumboy qishloq ho’jalik KHK bilan hamkorlikda yaratildi («Avtotrasport 

vositalarini ishlatish») yo’nalishlari uchun mo’ljallangan. 

 

 

 

 

 

 

  

Tuzuvchilar:  

 

 

 

 

k.o’q.  K. Narzullaev 

  

 

 

 

 

 

 

k.o’q.  U. Xidirov 

 

Taqrizchi:   

 

 

 

 

dots. A. Polvonov 

 

 

 

 

 

O’quv-

uslubiy qo’llanma 

Qo’qumboy qishloq ho’jalik KHK 

bilan hamkorlikda    

NamMPI Muhandislik-texnika fakulteti  «Yer usti transport tizimlari» kafedrasining 

2015 yil «28» avgust № 01-sonli yig’ilishida maqullangan. 

 

 

 

---

 

- 3 - 

Kirish 

Hozirgi  kunda  Resublikamiz  uchun  avtomobil  transporti  oldiga  qo’yilagn 

vazifalar  va  maqsadlarni  amalga  oshirish  dolzarb  muammolardan  biri  sanaladi. 

Jumladan  yuk  va  yo’lovchilarni  tashish  ishlarini  tashkil  etish  masalalari  transport 

vositalarini  texnik  tayyorgarligi  omillariga  bog’liq.  Ularni  soz  va  belgilangan 

topshiriqlarni  bajarishga  shayligini  ta’minlash  esa  ko’p  jihatdan  kadrlar  muammosi 

bilan bog’liq. 

Kollej  talabalarini  zamonaviy  bilim  va  malakalarga  ega  bo’lishlari  uchun  ularda 

nazariy va amaliy bilim va ko’nikmalarni xosil qilish zarur. 

Yuqorida  qayd  qilingan  masalalarni  inobatga  olib  yuqori  malakali  kadrlar 

tayyorlash  muhim  ahamiyat  kasb  etadi.  SHu  jumladan  talabalarga  o’qitilayotgan  kasb 

mahorati  fani  oldiga  ham  bir  qator  masalalar  qo’yilgan.  Fanni  o’qitishda  talabalargi 

quyidagi nazariy bilim va ko’nikmalarni hosil qilishga qaratiladi: 

  talabalarga  chilangarlik  kasbi  va  ishi  turlari,  mehnatni  ilmiy  tashkil  etish,  ish 

joyidagi  jixozlar,  ish  joyini  tashkil  etish,  chilangarlik  ishlarida  sanitariya  va 

gigiena sharoitlari va xavfsizlik texnikasi to’g’risida bilim berish; 

  rejalash va o’lchash asboblari, rejarlash usullari xaqida ko’nikmalar xosil qilish;  

  metallarni to’g’rilash, to’g’rilash usullari, kesish asboblari, ularni charxlash va 

tekshirish usullarini o’rgatish; 

  kesish  jarayoni  va  usullari,  kesish  ishlarini  mexanizatsiyalash  operatsiyalarini 

tushuntirish; 

  list  va  metall  taxta  materiallaridan  egish  usulida  detallar  tayyorlash 

ko’nikmalarini xosil qilish; 

  metallarni egish ishlarini mexanizatsiyalishtirishni tashkil etish; 

  metallarni  parmalash  va  zenkerlash,  zenkovkalash,  teshiklarni  kengaytirish 

ishlari haqida bilim berish; 

  metallarda  rezba  kesish,  parchilash,  kavsharlash,  qalaylash  va  yelimlab 

biriktirish ishlarini o’rgatish; 

  fazoviy  rejalash  usullarini  o’rgatish;  va  turli  avtomobil  transportiga  oid  fanlar 

bilan  aloqadorlikda  o’rganilgan  nazariy  va  amaliy  ko’nikmalarni  amaliyotda 

qo’llashni tashkil etishga qaratilgan.

 

---