O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti “moliya” kafedrasi

2-MAVZU: MOLIYAVIY SIYOSAT 
REJA: 
1.
 
Moliyaviy siyosatning mazmuni va prinsiplari. 
2.
 
Moliyaviy siyosatning tarkibiy
qismlari (yo’nalishlari). 
3.
 
O‘zbekistonning moliyaviy siyosati va uning o’ziga xos xususiyatlari.
1.
 
Moliyaviy siyosatning mazmuni
 va prinsiplari 
Moliyaviy boshqaruv tizimida eng asosiy element moliyaviy siyosat 
hisoblanadi. Shu bois moliyaviy boshqaruvning barcha tizimi davlatning 
moliyaviy siyosatiga asoslanadi. Qisqa qilib aytganda, moliyaviy siyosat 
davlatning moliyaviy munosabatlar sohasidagi faoliyatidir. Bu faoliyat davlatga 
yuklatilgan vazifalarni bajarish uchun etarli miqdorda va kerakli muddatda 
moliyaviy resurslar bilan ta’minlashga qaratilgan.
Siyosat davlat faoliyatining barcha yo’nalishlarini qamrab oladi. Siyosiy 
ta’sir obyekti hisoblangan ijtimoiy munosabatlar sohalariga bog’liq ravishda 
iqtisodiy yoki sotsial, madaniy yoki texnikaviy, byudjet yoki kredit, ichki yoki
tashqi siyosat to’g’risida so’z yuritiladi. 
Moliyaviy siyosat davlat faoliyatining nisbatan musta-qil sohasi bo’lib, bir 
vaqtning o’zida ijtimoiy faoliyatning har qanday sohasida davlat siyosatini 
amalga oshirishning muhim vositasi hisoblanadi. Bu yerda uning iqtisodiyot, 
sotsial soha, harbiy islohotlar yoki xalqaro munosabatlar bo’lishi prinsipial 
ahamiyatga ega emas. 
Siyosat, siyosiy ta’sir va siyosiy rahbarlik quyidagi uch elementlardan tarkib 
topadi: 

bosh maqsadni aniqlash va qo’yish hamda jamiyat hayotining ma’lum bir 
davriga xos qo’yilgan maqsadlarga erishish uchun echilishi zarur bo’lgan 
istiqboldagi va yaqin kunlardagi vazifalarni aniqlab olish; 

qo’yilgan maqsadlarga qisqa muddatlarda erishila-digan, yaqin davrdagi 
va istiqboldagi vazifalar esa oqilona tartibda hal qilinadigan munosabatlarning 
metodlari, vositalari va konkret shakllarini ishlab chiqish; 

---

46 

qo’yilgan vazifalarni yechishga qodir bo’lgan kadr-larni tanlash va joy-
joyiga qo’yish, ularning bajarilishini tashkil qilish. 
 
Demak, takror ishlab chiqarishning alohida ehtiyoj-larini qondirish va 
uzluksiz takror ishlab chiqarish jarayonini moliyaviy resurslar bilan ta’minlash 
uchun ijtimoiy boylikni shakllantirish, taqsimlash va qayta taqsimlash 
jarayonlariga yo’naltiriladigan maqsad va vazifalarning echilishini aniqlash