Quturish diagnostikasi, oldini olish va qarshi kurash chora-tadbirlari Oilasi, Rhabdoviridae Avlodi,Lussavirus


Babesh-Negri tanachalarini topish



Download 84,02 Kb.
bet4/5
Sana21.12.2022
Hajmi84,02 Kb.
#892745
1   2   3   4   5
Bog'liq
5-Quturish diagnostikasi, oldini olish va qarshi kurash chora-tadbirlari

Babesh-Negri tanachalarini topish.
Bosh miyaning kamida har bir bo’limidan ikkitadan buyum oynasida yupqa surtma yoki tamg’alar (IFR kabi) tayorlanib, Sellers, Muromsev, Mann, Lens va boshqa usullar bo’yicha bo’yaladi.
Misol uchun Sellers bo’yicha bo’yash: yangi hali qotib ulgurmagan preparat, bo’yoq bilan qoplangach 10-30s tutib turiladi va fosfat-bufer (pH 7,0-7,5) eritmasi bilan yuviladi qorong’ilashtirilgan joyda, xona haroratida vertikal holatda quritiladi, so’ngra immersiya moyi yordamida mikroskop ostida qarab ko’riladi.
Aniq chizilgan oval yoki uzunchoq granulyatsiyalangan och-qizil rangda va hujayraning sitoplazmasida yoki undan tashqarida joylashgan, Babesh-Negri tanachalarining ko’rinishi natijani musbat ekanligidan dalolat beradi. Bu usulda turga oid o’ziga xos kiritmatanachalarni aniqlashning diagnostik ahamiyati bor.
Biologik namuna.
Yuqorida aytib o’tilgan barcha usullarga qaraganda samarali.
Bu usul bulan yuqoridagi usullarda manfiy natija olinganda va gumonsiralganda tekshirib ko’riladi. Biologik namuna uchun og’irligi 16-20g bo’lgan oq sichqonlar tanlab olinadi. Bosh miya nerv to’qimalarining barcha qismidan olinib steril qum solingan havonchada maydalab eziladi, so’ngra 10%-aralashma hosil qilish uchun fiziologik eritma qo’shiladi. 30-40 daqiqa tindirilgach, cho’kma ustidagi suyuqlik olinib, sichqonlarga yuqtiriladi.
Bakterial infeksiya bilan ifloslangan deb gumonsiralsa, 1ml suspenziyaga 500 birlikda penitsillin yoki streptomitsin qo’shilib, xona haroratida 30-40 daqiqa tutib turiladi. Biologik namuna uchun 10-12 bosh sichqonga yuqtiriladi: yarmiga 0,03ml intraserebral, qolgan yarmiga esa burun qismi terisining ostiga yoki yuqoringi labiga 0,l-0,2ml yuqtiriladi.
Virus yuqtirilgan sichqonlarni shisha bankalarga (yaxshisi akvariumga) joylashtiriladi va 30 kun davomida ular kuzatilib, sodir bo’lgan o’zgarishlar yozib boriladi.
Sichqonlarning 48 soat uchida o’lishi kasallikka xos hisoblanmaydi va natijani baholashda inobatga olinmaydi.
Patologik materialda quturish virusi bo’lsa, sichqonlarga yuqtirilgandan so’ng 7-10 kun ichida quydagi alomatlar paydo bo’ladi: junining hurpayib ketishi, yelkasining o’ziga xos bukchayishi harakat koordinatsiyasining buzilishi, keyingi oyoqlarda, so’ngra oldingi oyoqlarda falajlik, keyinchalik o’lim kuzatiladi.
O’lgan sichqonlarning miyasi Babesh-Negri, tanachalarini uchratish uchun IFR va DPR qo’yib tekshiriladi (65-a rasm).
Virus yuqtirilgan sichqonlarning miyasidan tayyorlangan preparatlarda Babesh-Negri tanachalarini uchratish tufayli yoki IFR, DPR usuli yordamida antigeni topilsa biologik sinab ko’rish musbat diagnoz hisoblanadi. 30 kun davomida sichqonlarda o’lim kuzatilmasa, manfiy diagnoz hisoblanadi.
Biologik sinab ko’rish uchun ertangi diagnoz usuli (bu esa tekshirilayotgan hay von tekshiruvchini tishlaganda) qo’llanilgan yuqtirish uchun 10-12 sichqon emas, balki 20-30 sichqon ishlatilib, har kuni 1-2 sichqonning bosh miyasi IFR yordamida tekshirilib turiladi. Bu esa (musbat holatda) tekshirish muddatini bir necha kunga qisqaitiradi.
Laboratoriya amaliyotida o’ziga xos biologik sinov usuli qo’yib ko’riladi.
Uning mohiyati shundan iboratki, quturish kasalligiga uchragan hayvonning miya to’qimasidan tayyorlangan suspenziya sichqonlarga yuqtirilsa kasallanadi. Agar miya to’qimasiga oldindan antirabik zardob bilan 37°C -10 daqiqa ishlov berilsa u holda sichqonlar kasallanmaydi.
Ayrim tekshiruvchilar quturish kasalligiga gumonsiralgan hayvon tirik paytida, ko’zining muguz pardasidan tamg’a tayyorlab immunofluoressensiya usulida tekshirib diagnoz qo’yishni taklif etganlar.
Lekin bu usulning samaradorligi yuqori emas.
Deyarli laboratoriyalarda tekshirish navbatma-navbat quyidagicha olib boriladi:
IFR uchun bosh miyadan surtma-tamg’a tayyorlanadi, DPR qo’yiladi, manfiy natija olgan holda biologik namuna qo’yib ko’riladi.
IFR yuqori malakali bajarilganda biologik sinab ko’rishga 99-100% mos keladigan natija olinadi. Quturish kasalligida Babesh-Negri tanachalarini 65-85%, DPR yordamida 45 dan 70% gacha aniqlash mumkin.


Download 84,02 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©www.hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish