Yo. Abdullayev, T. Qoraliyev, sh. Toshmurodov, S. Abdullayeva

[127].  Depozitlar bo‘yicha xizmatlarning qiymatini belgilash bank 

boshqaruvchisi uchun murakkab muammo hisoblanadi. Chunki ko‘proq 

mablag‘ talab qilish maqsadida mijozlar depozitlarni sotish orqali ulardan 

yaxshi daromad olishni ham ko‘zlaydilar. Albatta, bu faoliyatni amalga 

oshirishdagi kuchli raqobat bank daromadiga katta ta’sir ko‘rsatadi. Kuchli 

raqobat tufayli depozitlarga bahoni alohida bir bank emas, balki bozor 

o‘rnatadi. Bunday sharoitda boshqaruvchi bozor o‘rnatgan foiz stavkasidan 

foydalanib, ko‘proq depozitlarni jalb qilish yoki qat’iy o‘rnatilgan foiz 

stavkasi negizida ko‘proq depozitlarni jalb qilish yohud o‘rnatilgan foiz 

stavkalaridan kam miqdordagi foiz stavkalarini taklif qilish bilan depo-

zitlar hajmini kamaytirish ma’qulligi to‘g‘risida bir qarorga kelishi lozim. 

Chunki bunda boshqaruvchi daromadlilik yoki o‘sishni tanlaydi. Qimmat 

depozitlarning ko‘p hajmda jalb qilinishi bankning o‘sishini ta’minlaydi, 

lekin bank daromadi hajmi pasayadi. 

Hozirgi paytda depozitlarni baholashning bir qancha usullari 

mavjud: 

1) «xarajat + daromad»; 

2) depozitlarga eng yuqori hajmdagi xarajatlarga asoslangan holda 

foiz stavkasini o‘rnatish; 

3) alohida qo‘yilmalarga o‘rnatilgan foiz stavkalarini guruhlarga 

bo‘lish; 

4) depozitlar bozoriga kirib borish maqsadida foiz stavkasi o‘rna-

tish; 

5) yuqori daromadli mijozlarni jalb qilish maqsadida depozitlarga 

qiymat o‘rnatish; 

6) mijozlarga ko‘rsatilgan xizmatlar soni va turiga qarab depozitlarga 

foiz stavkasi o‘rnatish (qiymatni o‘rnatishning ko‘p omilli usuli); 

7)  bankning o‘z maqsadlariga erishishini ko‘zlab, depozitlarga baho 

o‘rnatish usuli. 

Hozirgi davrda mijozlarning alohida depozitlar bo‘yicha xizmatlardan 

foydalanish darajasiga qarab xizmat haqlari o‘rnatish usuli keng qo‘l-

laniladi.