Zаrgаrlik sаnоаtini rivоjlаntirishning аsоsiy istiqbоllаri режа: Заргарлик санъати тарихи



Download 265,5 Kb.
bet2/5
Sana15.04.2022
Hajmi265,5 Kb.
#554757
1   2   3   4   5
Bog'liq
ZАRGАRLIK SАNОАTINI RIVОJLАNTIRISHNING АSОSIY ISTIQBОLLАRI

Узуклар. Заргарлик маҳсулотларининг ичида энг кенг тарқалган тури - бармоқлар учун мўлжалланган узуклар (114-расм) хисобланади. Узукларнинг бир қанча тури мавжуд бўлиб, баъзилари бирон белгини (масалан, унашиш ёки никох) билдиради. Улар оддий ёки мураккаб бўлиши мумкин. Оддий узукларга тайёрланиши мураккаб бўлмаган кесим юзаси яримайлана ёки турли туртбурчак кўринишидаги никох узуклари; мураккаб бўлмаган кузхона ва шинкадан ташкил топувчи тошли узуклар киради. Кузхона -тош ўрнатиш учун тайёрланган гардиш, шинка - бармоққа киритилувчи халқа.
Т узилиши, тайёрланиши ва йиғилиши мураккаб бўлган узуклар мураккаб хисобланади. Буларга нақш кузхонали, кўп тошли, йиғма қисмлардан ташкил топувчи, филигранли, гравировкаланадиган ва шу каби узуклар киради.
а)

113-расм.
б)

ўлчовчи (а) ва бармоқ ўлчовчи (б).
Узукларнинг безак қисмида кузхона бўлиши ёки бўлмаслиги, эхтиёжга қараб турли усуллар билан тошлар ўрнатилиши ёки ўрнатилмаслиги мумкин. Узукларнинг безак қисмининг кўриниши айлана, овал, кўп қиррали, турли кўринишдаги шохча кўринишида; ясси ёки гумбаз кўринишида, турли элементлар кавшарланган бўлиши мумкин. Узукнинг безак қисмини ўрнатишга қулайлик яратиш хамда мустахкамлигини ошириш мақсадида уларга остки ковурга ўрнатилади. Остки ковурралар устки шаклга мослаб баланд ёки паст, тик ёки конуссимон тузилган бўлиши мумкин. Баъзан қавариқ ковурғалар хам қўлланилади.
Узукларни шинкалари, яъни халқалари хам турли кесим юзага эга бўлиши мумкин - кенглиги ва баландлиги ўзгарувчан, кўп холатларда кўзхонага яқинлашган сари кенгайиб боради. Шинкаларга қўйиладиган асосий талаб шундан иборатки халқа, кўзхона, остки қовурға ва юқори қисм тўпламаси узукнинг ички айлана қўринишини ҳосил этиши шарт. Кўп холларда шинка узукнинг юқори қисмига ўрнатилган остки қовурғага кавшарланади. Нозик шинкалар хам остки қовурғаларга уланади, лекин кўпинча қўшимча қўйилмалардан фойдаланилади. Кўйилмалар мустахкамликни ва чиройни таъминлаш билан бир ўринда баъзан майда тош­лар билан безатилинади.
Узукларнинг ички диаметр ўлчамлари 15,5-24,5 мм оралиқда тайёрланади. Агарда узукнинг ички диаметри 18 мм бўлса, демак унинг ўлчами 18 бўлади. "ўлчамлар хар 0,5 миллиметрда ўзгаради. Ўлчамларини аниқлаш учун узак кўринишидаги ригелдан {113-расм,а} ёки халқа кўринишидаги бармоқ ўлчагичлардан (113-расм,6) фойдаланилади. Бармоқларнинг ўлчамини аниқловчи бармоқ ўлчагич тўплами махсус номерланган халқалардан ташкил топади ва улар бир бойламга йиғилган кўринишда сақланади,

Download 265,5 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©www.hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish