~ 152 ~ 10 – mavzu: saylov huquqi erkinligi – fuqarolik jamiyatining sharti reja

Birinchi. 
«Saylovoldi tashviqoti» tushunchasini aks ettirgan quyidagi yangi 
definitiv me‘yor saylov qonunchiligida mustahkamlandi: «saylovoldi tashviqoti – 
saylov kampaniyasi davrida amalga oshiriladigan va saylovchilarni deputatlikka 
nomzodni yoki siyosiy partiyani yoqlab ovoz berishga undashga qaratilgan faoliyat». 
Ushbu qoidaning qonunchilikka kiritilishi birinchidan, saylovoldi tashviqotining 
mazmun-mohiyatidan aholini xabardor etsa, ikkinchidan, saylovoldi
tashviqotining o’ziga xosligi, ob‘ekti va sub‘ekti, amalga oshirish tartibi haqida 
ham aniq ma‘lumot beradi. 
Saylovoldi tashviqoti nomzodlar va siyosiy partiyalar uchun o’z imkoniyatlarini 
namoyon qilish yo’lidagi o’ziga xos muhim siyosiy jarayon hisoblanadi. 
O’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi va saylov qonunchiligining asosiy vazifasi 
siyosiy kurashning adolatli, xolisona, ochiq va oshkora olib borilishi uchun barcha 
nomzodlarga teng imkoniyat va kafolatlarni yaratish orqali siyosiy plyuralizm, ya‘ni 
fikrlar erkinligi va xilma-xilligi asosidagi sog’lom raqobatni ta‘minlashdan
iboratdir. SHundan kelib chiqqan holda saylovoldi tashviqoti tushunchasining aniq 
ta‘rifini ishlab chiqilishi va uni qonun hujjatlarida mustahkamlanishi mazkur

---

~ 165 ~ 
jarayondagi turli bahsli masalalarning oldini olish va tushunmovchiliklarni
bartaraf etish hamda saylovlarni demokratik andozalarga mos holda amalga 
oshirilishini ta‘minlashga xizmat qiladi. 
Xorijiy mamlakatlarning bu boradagi tajribasiga e‘tibor qaratsak, Ispaniya, 
Kanada, Meksika kabi mamlakatlar qonunchiligida saylovoldi tashviqotiga aniq ta‘rif 
berilgan. AQSH, YAponiya, Fransiya, Polsha, Belorussiyava Xindiston kabi 
mamlakatlar saylov qonunchiligida ham saylovoldi tashviqotining boshlanishi va 
yakunlanishi bilan bog’liq qoidalar mavjud bo’lsa-da, aynan saylovoldi tashviqotining 
yagona ta‘rifi mavjud emas.