“ Bayt al hikma ” tashkil topish tarixi

“Bayt al-hikma”

• Bayt al-hikma –
• Kutubxona
• Tarjima markazi
• Olimlar faoliyat ko’rsatgan akademiya
• Rasadxona

Hikmatlar uyi
Donolar uyi

Horun ar Rashid 765 – 809 -- 786 - 809

• 765-Yilda Ray viloyatida tug’ilgan.
• 809-yilda 44 yoshida Tus shahrida vafot etgan.
• 5- Abbosiy xalifa
• Otasi: Muhammad al-Mahdiy 775-785-yillarda hukmronlik qilgan 3-Abbosiy hukmdor.
• Onasi: Yamanlik joriyalardan bo’lgan Hayzuran ismli ayol edi.

Eronning Ray shahri

Horun ar-Rashid hayoti:

• 15 yoshidan boshlab xalifalikning bosqinchilik yurishlarida qatnasha boshlaydi.
• Onasi Xayzuraning ichki siyosat masalalariga aralashishi farzandlarining keyinchalik taxtni egallashlariga qo’l keladi.
• Mansur Abdulhakimning “Horun ar-Rashid; tuhmatlar qilingan xalifa” asarida Xalifa Mahdiy o’g’li Horunni ot choptirish va nayza, qilich bilan ishlashga o’rgatgani va unga ancha erta qo’mondonlikni topshirganini aytib o’tadi.
• Xususan Horun 15 yoshida Rum ga yurishga boshchilik qiladi.
• G’alabali janglardan so’ng unga berilgan hududlar:
• Misr
• Suriya
• Armaniston
• Ozarbayjon

784-786-yilgi Xolid al-Mahdiyning qisqa hukmronligidan so’ng taxt vorisi Jafarni taxtdan voz kechishiga majbur Horun taxtni egallaydi.

• 784-786-yilgi Xolid al-Mahdiyning qisqa hukmronligidan so’ng taxt vorisi Jafarni taxtdan voz kechishiga majbur Horun taxtni egallaydi.
• Keyinchalik 786-yilda halifalik taxtini egallaganidan davlat ishlarini quyidagicha taqsimlaydi.
• O”ziga “ar Roshud”- ya’ni to’g’ri yo’ldan yuruvchi – taxallusini oladi.
• Vaziri: Yahyo ibn Xolid Barmakiyni bosh vazir sifatida tayinlaydi.
• Bayt al hikma ga nasroniy tabib Masavayxni rahbar etib tayinlaydi.