, Turkiya Respublikasi

Turkiya Respublikasi 

Türkiye Cumhuriyeti

 

Bayroq

Gerb

Shior

: Yurtta Sulh, Cihanda Sulh

Madhiya

: 

İstiklâl Marşı

  

(Mustaqillik madhiyasi)

Poytaxt

Ankara

Rasmiy til(lar)

Turk tili

Hukumat

Prezidentlik

Respublika

• 

Prezident

 

Rajab Tayyip Erdoʻgʻon

• 

Vitse-Prezident

 

Fuat Oktay

Mustaqillik

 

Respublikani e'lon

qilish

• 

Sana

  29-oktyabr, 1923 yil

Maydon

 

• Butun

783,562 km² (

37-

)

• Suv (%)

1.3

Aholi

 

• 2017 roʻyxat

80,810,525 (

16- oʻrin

)

• 

Zichlik

89/km²

YaIM

 (

XQT

)

2017- yil roʻyxati

• Butun

AQSh$

 848 mlrd (

17-

)

• Jon boshiga

AQSh$

 13,511

Pul birligi

Turk Lirasi

 (

TL

)

Vaqt Mintaqasi

(

UTC

+3)

• Yoz (

DST

)

(

UTC

+3)

Qisqartma

TR

oqibatida moʻgʻullar bu davlatga barham berib,

oʻlkani istilo qildilar. 13-asrning oxirlariga kelib,

moʻgʻullar zaiflashgach, bir qancha mustaqil

beyliklar (bekliklar) tashkil topdi va mamlakat

taraqqiyotga yuz tutdi. 14-asrning boshlarida

Usmon I boshchiligidagi Usmon beyligi koʻpgina

beyliklarni birlashtirib, poytaxti Bursa boʻlgan

markazlashgan kuchli davlatni — Usmonli turk

imperiyasini barpo etishga muvaffaq boʻldi.

Usmoniylar tez orada Yevropaga oʻtib, Vizantiya

imperiyasi hududini egallay boshlashdi. Anqara

jangitsatp magʻlubiyatdan soʻng oʻzini oʻnglab

olgan usmonli turklar 

Sulton Mehmed II Fotih

boshchiligida Konstantinopol (hozirgi Istanbul)ni

egallab (1453 yil 29 may), Vizantiya imperiyasini

tugatishdi. 

Salim I Yovuz

 va 

Sulaymon I Qonuniy

davrida saltanat hududlari yana ham kengaydi

Birok, 17-asrdan imperiyaning harbiy va iqtisodiy

qudrati astasekin zaiflasha boshladi. Asr

oxirlariga kelib, 

Yevropa

 mamlakatlari Turkiyaga

qarshi birgalikda urush harakatlarini boshladilar.

1683 yilda Vena shahri yaqinidagi jangda turk

qoʻshini Polsha, Avstriya va Olmon

qoʻshinlaridan yengildi. 1684 yilda Turkiyaga

qarshi Avstriya, Polsha, Venetsiya (1686 yildan

Rossiya) "Muqaddas ittifoq" tuzdilar. Ittifoqchilar

Turkiyaga bir necha bor qattiq zarba berdilar.

Biroq Turkiya 1711 yilda Prut jangida Pyotr I

boshchiligidagi rus qoʻshinini tormor qildi.

Qurshovdagi Pyotr I vaʼdalar evaziga qutulishga

muvaffaq boʻldi. Asr oxirida imperiya sharqda

Ozarbayjon

, 

Dogʻiston

, Jibal, hatto Gilondagi

mavqeini yoʻqotdi, gʻarbda Dunay janubiga

chekinishga, shimolda Astraxonga qadar boʻlgan

yerlarni Rossiyaga topshirishga majbur boʻldi va

jahon siyosatidagi mavqeini yoʻqota boshladi.

18-asrda yanada koʻproq talofotlar berildi.

---