01 умичт ўқув қул

8 
Moy ishlab chiqarishda ishlatiladigan uskunalari
: 
-moyli xom ashyolarni qabul qilish uskunalari; 
-moyli xom ashyolarni tozalash uskunalari; 
-moyli xom ashyolarni kondisiyalash uskunalari; 

---

9 
-moyli xom ashyolarni maydalash va tarkibiy qismlarga ajratish uskunalari; 
-mag’izni yanchish uskunalari; 
-yanchilgan mag’izga namlik va issiqlik bilan ishlov berish uskunalari; 
-presslash uskunalari; 
-ekstraktsiyalash uskunalari; 
-distillyatsiyalash uskunalari; 
-moylarni birlamchi tozalash uskunalari; 
-erituvchini regeneratsiya va rekuperatsiya qilish uskunalari va boshqalar. 
Har qanday texnologik qurilma, texnik, texnologik, estetik, texnika xavfsizligi 
va ishlab chiqarish sanitariyasi talablariga javob berishi kerak. 
Yog’-moy sanoatida ishlatiladigan uskunalar xom shyoga nisbatan neytral 
materiallardan yasalgan bo’lishi kerak: bu materiallar tarkibida inson organizmiga 
zarar yetkazadigan moddalar bo’lmasiligi, xom ashyo yoki qayta ishlanayotgan 
mahsulot bilan o’zaro kimyoviy reaktsiyaga kirishmasligi kerak; zanglashga chidamli 
bo’lgan materiallardan tayyorlanishi yoki maxsus qoplamalar bilan qoplanishi lozim. 
Bu sohada qo’llaniladigan uskunalar asosan po’lat, cho’yan, alyuminiy, titan, mis va 
shunga o’xshash materiallardan tayyorlaniladi. 
Yog’-moy 
sanoatida 
ishlatiladigan 
uskunalar 
oson 
boshqariladigan, 
elektrenergiya, suv, bug’ kam sarflaydigan ratsional bo’lishi lozim. 
1.2.Oziq-ovqat texnologiyasi jarayonlarining tavsifi
Yog’-moy sanoatning zamonaviy korxonalari murakkab texnologik jarayonlarini 
bajaruvchi turli xil uskuna va jihozlar bilan ta’minlangan. Texnologik jarayonlarni 
ikkita asosiy guruhlarga ajratish mumkin: 
asosiy, ko’p ishlab chiqarishlarda uchraydigan;
spetsifik (o’ziga xos), aynan shu ishlab chiqarish uchun xos. 
Jarayonlarni o’tishini xarakterlovchi asosiy qonuniyatlariga bog’liq holda, bu 
jarayonlar quyidagi asosiy guruhlarga bo’linadi: 
mexanik va gidromexanik; 
termo (issiqlik); 

---

10 
fizik-kimyoviy. 
Mexanik va gidromexanik jarayonlarga quyidagilar kiradi 
maydalash; 
saralash; 
presslash; 
almashinish; 
aralashtirish; 
cho’ktirish; 
filtrlash; 
tsentrifugalash va xok. 
Bu jarayonlarni harakatlantiruvchi kuchga mexanik kuchlar, gidrostatik va 
gidrodinamik bosim yoki markazdan qochma kuchlar kiradi. 
Issiqlik (termo) jarayonlariga quyidagilar kiradi: 
isitish;
sovitish; 
bug’latish; 
kondensatsiya; 
sun’iy sovuqni hosil qilish va xok. 
Bu jarayonlarni harakatlantiruvchi kuchlariga issiqlik almashinuvchi, muhitlar 
haroratini farqi kiradi. 
Fizik - kimyoviy jarayonlarga quyidagilar kiradi: 
sorbtsion jarayonlar; 
ekstraktsiyash; 
quritish; 
haydash; 
kristallash va xok. 
Bu jarayonlarni harakatlantiruvchi kuchlariga o’zaro ta‘sirlanuvchi fazalardagi 
moddalar orasidagi kontsentratsiyalar farqi kiradi. 

---

11 
Moyli xom ashyolar (kungaboqar, soya, kunjut, paxta chigiti va bosh.) va ularni 
qayta ishlash mahsulotlari (moy, kunjara, shrot, sheluxa va bosh.) ni ishlab 
chiqarishda foydalanish vaqtida turli tuman texnologik uskunalardan foydalaniladi.