1-§. Algoritmlar haqida umumiy ma`lumotlar

Algoritmni  blok-sxema  orqali  ifodalash. 

Bu  usul  ko’pincha  blok-sxema 

usuli  ham  deb  yuritiladi.  Algoritmni  blok-sxema  ko’rinishida  ifodalashda  ayrim 

geometrik  shakllar va standart belgilar ishlatiladi. Bu geometrik shakl va standart 

belgilar bloklar deyiladi. 

Bloklar  bir-biri  bilan  yo`naltiruvchi  chiziqlar  yordamida  bog`lanadi.  Agar 

bloklar yuqoridan pastga va chapdan o’ngga qarab o’qilsa (bajarilsa) yoki pastdan 

yuqoriga va o’ngdan chapga qarab bajarilsa, ular yo’nalishini ko’rsatuvchi chiziq 

bilan ulanadi. Bunday yo’nalishlar hisoblash tarmoqlari deyiladi. 

Har  bir  blok  tartib  raqami  bilan  belgilanishi  mumkin  va  u  blokning  yuqori 

chap tomoniga qo’yiladi.   

                                                                              

 

 

 

 

 

 

 

Algortimni grafik usulda tasvirlash eng qulay bo’lgani uchun bundan keying 

algoritmlar  shu  usulda  ifodalanadi.  Shuning  uchun  bo’lsa  kerak,  masalaning 

1 

2 

3 

---

algoritmini  tuzing  deganda,  ko’pincha  uning  blok-sxemasini  tuzish  tushuniladi. 

Suning  bilan  bir  qatorda  masala  algoritmini  tuzing  demasdan,  balki,  uning  blok-

sxemasini tuzing deyishadi. Algoritmni faqat so’zlar orqali ifodalash usuli juda kam 

Geometrik shakl va 

standar belgilar 

 Qanday maqsadlarda ishlatilishi  

 

Algoritmning boshlanishi  

 

 

Algorimning oxiri  

 

Qiymatni 

kiritish. 

Qiymatlari 

kiritiladigan 

o’zgaruvchilarning  nomlari  shu  blok  ichida  vergul  bilan 

ajratilib yoziladi.    

 

Hisoblash (qayta ishlash ) bloki. Qiymatlari hisoblanadigan 

ifodalar (formulalar) shu block ichida yoziladi. 

 

Mantiqiy  blok,  ko’pincha  shartli  blok  ham  deb  yuritiladi. 

Blok  ichida  shart  yoziladi.  Agar  shart  bajarilsa  ’’ha’’ 

tarmog’idagi  bloklar  bajariladi,  aks  holda  ’’yo’q’’ 

tarmog’idagi bloklar bajariladi.    

 

 

Natijalarni chiqarish (chop etish )  

 

 

Tashqi xotiraga murojaat  

 

Blokka qo’shimcha tushuntirish yozish (izoh) 

 

Bloklar yuqoridan pastga qarab bajarilishini bildiradi.  

 

 Bloklar o’ngdan chapga qarab bajarilishini bildiradi. 

 

 Bloklar chapdan o’ngga qarab bajarilishini bildiradi.  

 

Blocklar chapdan o’ngga qarab bajarilishini bildiradi.  

ha 

---

ishlatiladi,  chunki  u  o’qilishga  va  ishlatishga  uncha  qulay  emas.  Nega  deganda, 

ko’rsatmalar  ketma-ketligi  juda  uzun  va  bajarilish  tartibini  o’zgartirish  kerak 

bo’lganda uni izlab toppish kabi masalalar tug’iladi.