1. Arteriyalardan qon ketishi. Venalardan qon ketishi va kapillarlardan qon ketishi

kaft ustiga bog’lab qo’yiladi. Qo’l panjasining kaft tomoni yoki orqa tomoni 
shikastlanganida butsimon bog’lamni kaft ustida ushlab turadigan o’ram 
solishdan boshlanadi, keyin bint qo’l panjasining orqasidan kaftiga olib 

---

o
’
tiladi. Tirsak bo’g’imiga oyoqning tovon sohasiga bog’lam qo’yishda 
bintning birinchi o’rami tovonnning do’mbayib turgan joyidan boshlanib, 
galma-gal yuqori va pastga o’raladi. Bog’lamni mustahkamlash uchun 
bintni qiyshiqroq va sakkizsimon qilib o’rash lozim.
Boldir-panja bo’g
’
imiga sakkizsimon bog’lam qo’yiladi. Buning uchun 
bintning birinchi o’rami to’piqdan yuqoriroqqa solinadi, keyin pastga, oyoq 
tagi tomon o’tkazib, oyoq panjasi o’raladi, so’ng bint oyoq panjasining orqa 
yuzasi bo’ylab to’piq tomon yuqoriga yo’naltiriladi keyin esa oyoq panjasi 
va to’piq tomon qaytarib kelinib, bint uchini to’piqdan yuqorida 1-2 marta 
aylantirgach, mustahkam bog’lanadi. Umuman, odamning oyoq qismi 
shikastlangan paytda jaroxat bog’langach, oyoqni qimirlamaydigan qilib 
taxtakachlab qo’yilsa, uni transport vositalarida ko’chirish oson va 
og’riqsiz kechadi. Yilning sovuq paytlarida shikastlangan oyoqlarni
issiqroq buyum bilan o’rab qo’yish maqsadga muvofiq. 
 
 
 
MAVZU: YUMSHOQ TO’QIMALARNING UZOQ BOSILISHI 
RO’Y BERGANIDA VA YOPIQ SHIKASTLANISH PAYTIDA 
KO’RSATILADIGAN BIRINCHI TIBBIY YORDAM. 
Reja: 
1. Yumshoq to’qimalarning shikastlanishlari haqida umumiy ma’lumotlar. 
2. Yopiq shikastlanish haqida umumiy tushuncha. 
3. Lat yegan odamga birinchi tibbiy yordam berish.