1-dars Kirish. Fors tili fanining maqsad va vazifalari. Fors tili haqida ma’lumot. Arab alifbosi bilan tanishish. Yozuv tarixi to’g’risida ma’lumot. Fors tili alifbosining xos jihatlari


Fors tilining qadimgi davr taraqqiyot bosqichi



Download 183,24 Kb.
Pdf ko'rish
bet2/6
Sana14.06.2022
Hajmi183,24 Kb.
#669765
1   2   3   4   5   6
Bog'liq
2 курс, узб.ф. 1мавзуъ

Fors tilining qadimgi davr taraqqiyot bosqichi 
(eramizgacha bo’lgan VI-III asrlar) 
Bu davrdagi fors tilining yozma yodgorliklari juda kam saqlanib qolgan bo’lib, 
ular hozirgacha Ahamoniy podshohlarining saroylari peshtoqlariga, qabr toshlariga 
o’yib yozilgan yozuvlar shaklida etib kelgan, xolos. Bu yozuvlarda podshohlarning 
taxtga o’tirishi, ularning qilgan ishlari hamda o’sha davrning voqealari haqida 
qimmatli ma’lumotlar bor. Bu yozuv yodgorliklari tilining uslubi bir-biriga juda 
yaqindir. Qadimgi fors tili yodgorliklarining ilmiy qimmati shundaki, bu 
yodgorliklar bizgacha hech qanday o’zgarishlarga uchramay, asl holida etib kelgan.


Qadimgi fors tili o’zining grammatik qurilishi jihatidan zaroastrizm 
(zardushtiylik)ning muqaddas kitobi “Avesto” ga yaqindir. Qadimgi fors tili 
yodgorliklarini mukammal o’qib o’rganish uchun ularni “Avesto” bilan taqqoslab 
o’rganish o’rinlidir. 
2
 
Fors tilining o’rta davr taraqqiyot bosqichi
(eramizning III-VII asrlari)
Bu davrdagi fors tilining yodgorliklari juda ko’p va turli-tumandir. Bular 
sosoniylar sulolasi hukmdorlarining turli diniy mazmundagi yozuvlari, 
“Avesto”ning tarjimasi, tanga, muhr va har xil metall buyumlarga o’yilgan 
yozuvlardir.
O’rta davr fors tili sosoniylar davlati va zaroastrizmning rasmiy tili bo’lib 
xizmat qilgan. Bu davrdagi fors tilining yozuvi oromiy (aramey) yozuviga 
asoslangan. O’rta davr fors tili grammatik qurilishining soddaligi va fonetik jihatdan 
rivojlanganligi bilan qadimgi fors tilidan farq qiladi.
Manbalarda fors tilining bu davrga oid turli yodgorliklari bilan birga so’g’d, 
sak va xorazm tillariga doir ma’lumotlar bor.
Eronda arab xalifalari hukmronligi davrida (VII-IX asrlarda) davlat tili va 
adabiy til arab tili edi. Shuning uchun ham bu davrda fors tilida yozilgan birorta 
hujjatning borligi hanuzgacha ma’lum emas. Bu hol forslarning faqat arab yozuvi va 
arab tilida yozganliklarini ko’rsatadi.
Ma’lumki, arablar hukmronligi davrida o’rta osiyolik mashhur olimlar Al-
Xorazmiy, Abu Nasr Forobiy, Abu Ali ibn Sino, Abu Rayhon Beruniy ham o’z 
asarlarini arab tilida yozgan edilar.

Download 183,24 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©www.hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish