1. “Fizika” faniga kirish. Fizika fanining prеdmеti va uslublari. Kinеmatika asoslari

  

Jismni  vaqt  birligida  bosib  o‘tilgan  yo‘liga  son  jihatdan  teng  bo‘lgan 

kattalikka tezlik deb ataladi. 

Tezlik birligi:  

Xalqaro birliklar sistemasida uzunlik (yo‘l) birligi – metr (m), vaqt 

birligi  –  sekund  (s)  qabul  qilinganligidan  XBSda  tezlikning  birligi  sifatida  m/s 

qabul qilingan 

3.    Harakat  davomida  jism  tezligining  son  qiymati  o‘zgaruvchan  bo‘lsa, 

bunday harakatga notekis harakat deyiladi. 

Notekis  harakatda  o‘rtacha  tezlik  jism  bosib  o‘tgan  yo‘lning  shu  yo‘lni 

bosib  o‘tishga  ketgan  vaqtga  nisbati  bilan  aniqlanadi: 

 

    

 

 

 

  

 

     

 

 

 

  

 

     

 

  ,                   

Notekis harakatda bosib o’tilgan yo’l:    

     

    

    

Oniy  tezlik:   

Jismning  muayyan  bir  paytdagi  yoki  trayektoriyaning  ma’lum 

bir nuqtasidagi tezligi oniy tezlik deb ataladi. Oniy tezlik jismning kuzatilayotgan 

ondagi tezligini bildiradi.