1. Kichik biznes va tadbirkorlikning moliyaviy faoliyatini ifodalovchi ко

^-(Pi + D
^
A
O
/
A2, 
bu yerda A!-uzoq muddatli aktivlar.
Bu ko'rsatkich 0,1 dan katta yoki unga teng bo'lishi kerak. 
Aktivlar rentabelligi koeffitsiyenti moliyaviy-xo'jalik faoliyatida foydalanilayotgan aktivlaming 
foydaliligi (zararliligi) darajasini ko'rsatadi va quyidagi formula bilan aniqlanadi:

---

Kra = Pr*Dp/Ib, 
bu yerda, PrDp - soliqlar to'langunga qadar foyda. 
Bu ko'rsatkich noldan katta bo'lishi kerak.
Ishlab chiqarish quwatlaridan foydalanish koeffitsiyenti 
korxonaning ish bilan ta’minlanganlik darajasini ifodalaydi va quyidagi formula bilan aniqlanadi:
Kim 
= 
Qhaq/(QloyihaQijara 
+ 
Qkonser), bu yerda 
Kloyiha 
- mahsulot ishlab chiqarishning eng katta 
hajmi; Qhaq - ishlab chiqarilgan mahsulotning haqiqiy hajmi; Qijara - ijaraga berilgan quwatlardagi 
mahsulotlar hajmi; QL
ser
.konservatsiya qilingan quwatlardagi mahsulotlaming hajmi. Bu ko'rsatkich 0,6 
dan katta yoki unga teng bo'lishi kerak. Uskunalar (asosiy fondlar)ning ishdan chiqishi koeffitsiyenti. Bu 
ko'rsatkich quyidagi formula bilan aniqlanadi: 
Ki2p = I/0,
bu yerda, Kizp - uskunalarning ishdan chiqish koeffitsiyenti; 
I- asosiy fondlarning ishdan chiqishi; 
О - asosiy fondlarningdastlabkiqiymati. 
Agar yuqoridagi barcha koeffitsiyentlarning tarmoq miqdori teng yoki katta boMsa, bunday korxona 
iqtisodiy qudratli va to'lov qobiliyatiga egahisoblanadi.
6. Samaradorlikni oshirishning asosiy yonalishlari
Bozor iqtisodiyoti sharoitida korxonalar faoliyati ishlab chiqarishning iqtisodiy samaradorligini oshirish 
yo'llarini doimo qidirishni talab qiladi. Agar shunday qilinmas ekan, korxonaning qat’iy raqobat muhitida
omon qolishi mushkul. Bu ayniqsa, kichik va o'rta korxonalarga tegishlidir. Awal aytib o'tilganidek, 
ularning vujudga kelishi va rivojlanishining barcha bosqichlarida qiyinchiliklar va hal qilinmagan 
muammolarjudako'puchraydi.
Tadbirkor muvaffaqiyatli faoliyat yuritishi uchun oddiy bozor omillari (mahsulotni doimo yangilash, 
sifatini oshirish, marketing tadqiqotlari, muvaffaqiyatli raqobat va boshqalar) dan tashqari o'z 
faoliyatining samaradorligiga erishishning turli-tuman yo'llaridan foydalanishi zarur. Bular 
quyidagilardir: 
•
ilg or texnologiya va zamonaviy uskunalardan foydalanish; 
•
xomashyo va materiallarning yangi turlarini qo'llash; 
•
asosiy fondlardan samarali foydalanish; 
•
aylanma mablag lar aylanishini jadallashtirish; 

---

•
mehnatni tashkil qilishning samarali shakl va usullarini qo'llash; 
•
menejment fani va amaliyotining ilg or yutuqlaridan foydalanish; 
•
mamlakatimiz va xorij firmalarining ilg'or tajribalarini tatbiq etish va boshqalar.