1-Kompyuter tizimlarining tuzilish turlari(23-36). docx

Eng asosiy registr bu
– buyruqlar hisoblagichidir, u qaysi buyruq
bajarilishi kerakligini (oldindan) ko`rsatadi. Bu registr odatda hech qanday
hisoblashni amalga oshirmaydi,
buyruqlar hisoblagichi
nomi noto`g`ri qo`yilganiga
qaramasdan butun dunyoda shu nom bilan ataladi; buyruqlar registri esa hozirgi
vaqtda qaysi buyruq bajarilayotganini ko`rsatadi.
1.1.5-rasm. Registrlar.
Kiritish va chiqarish qurilmalari
– kompyuterning tashqi dunyo bilan o’zaro
aloqasi uchun qurilmalar. Kiritish va chiqarish qurilmalari periferik (yordamchi
qo’shimcha) qurilmalardir.

---

29
Periferik qurilmalar
-
bu protsessor va ichki xotiradan tashqari
kompyuteringizdagi barcha qurilmalar.
Kiritish va chiqarish qurilmalari quyidagilarga bo’linadi: Kiritish qurilmalari;
chiqarish qurilmalari; kiritish va chiqarish qurilmalari.
1.1.6-rasm. Kiritish va chiqarish qurilmalari.
Ona plata (
Материнская плата
).
Kompyuter tizim blokining barcha
tarkibiy qismlari ona plata orqali bir-biri bilan o’zaro aloqada bo’ladi.
Chipset
- bu markaziy protsessorning kompyuterning qolgan elektron
komponentlari bilan o’zaro aloqasi uchun mikroprotsessor to’plami. Ona plataning
barcha imkoniyatlari va undan keyingi ishlashi chipsetga bog’liq.
BIOS
(Basic
Input
Output
System)
ona
plataning
eng
muhim
mikrosxemalaridan biri hisoblanadi, chunki u kompyuterning dastlabki ishga
tushirilishi uchun zarur bo’lgan, to’g’ridan-to’g’ri ishlab chiqaruvchi tomonidan
o’rnatilgan muhim dasturlarni o’z ichiga oladi.

---

30
1.1.7-rasm. Shina sxemasi.