1-Laboratoriya ishi. Ishlab chiqarish xonalari va ish joylaridagi mikroiqlim kо‘rsatkichlarini aniqlash Ishning maqsadi

2.3.1. Anemometrlar bilan havoning harakat tezligini о‘lchash.
Kosasimon va parrakli anemometrlar yoki elektr anemometrlar (2 -rasm) yordamida havoning harakat tezligi quyidagicha aniqlanadi:
1) asbob strelkalarining ilk kо‘rsatkichlari (о‘nlik strelkadan boshlab) yozib olinadi A = XXXH
2) asbob havo oqimiga kо‘ndalang qо‘yiladi va 30- 40 sekund davomida parraklar aylanishi strelkalarga uzatilmay turiladi (aylanishlar soni doimiy bо‘lguncha);
3) parraklar aylanishi о‘zgarmas bо‘lib qolgandan keyin maxsus murvat bilan aylanishlar strelkalarga uzatiladi va shu vaqtning о‘zida sekundomer qо‘shiladi;
4) 60 yoki 120 sekund vaqt о‘tgandan keyin asbob strelkalari tо‘xtatiladi va ikkinchi kо‘rsatish yozib olinadi V = XXXH
5) quyidagi hisoblash bajariladi:
, shkala/sekund (4)
ya’ni strelkaning vaqt birligi ichida nechta shkalaga yurganligi aniklanadi;
6) asbobning pasportida bо‘ladigan maxsus grafik (tarirovka grafigi) bо‘yicha (5-ilova) shamolning harakat tezligi topiladi:
υ =ƒ(n_s) m/s.
2.3.2. Katatermometrlar bilan havoning harakat tezligini aniqlash uslubi.
Juda kichik darajadagi havo harakati tezligini topish uchun sharsimon yoki silindrsimon katatermometrlar ishlatiladi.
Katatermometrlar termometrlarga о‘xshagan bо‘lib, kapillyar naycha ichiga rang beruvchi bо‘yoq aralashtirilgan spirt quyulgandir (5-rasm).
Bu asboblar bilan havoning harakat tezligini topish quyidagi tartibda olib boriladi:
1) sharsimon katatermometr temperaturasi b5…75 °S bо‘lgan suvga botqizilib turiladi, spirt yuqorigi rezervuarning yarmigacha borgandan keyin esa issiq suvdan olinadi, shar qismi quruq qilib artilib о‘lchash о‘tkaziladigan joyga shtativga osib qо‘yiladi;
2) sekundomer yordamida katatermometr kо‘rsatkichining 38 °S dan 35 °S gacha pasayish vaqti о‘lchab olinadi;
3) quyidagi ifoda bilan havoning sovutish kuchi topiladi:

, Vt/m² (5)
bu yerda: t_V - boshlang‘ich temperatura, 38 °S;
t_O - oxirgi temperatura, 35 °S;
 - katatermometrning 38°S dan 35°S gacha pasayishga ketgan vaqt, s;
F - asbob faktori (о‘zgarmasi), J/(sm².^.s) ; pasportidan olinadi, masalan, sharli katatermometr uchun 6120 J/(sm².s) teng
4) temperaturalar farqi topiladi:
, ^oS (6)
bu yerda: t_X - xona havosi temperaturasi, °S;
5) havo sovutish kuchining temperaturalar farqiga nisbati topiladi:
, (7)
6) maxsus ishlab chiqilgan jadval bо‘yicha (7-ilova) yuqorida topilgan nisbat bо‘yicha havoning harakat tezligi  (m/s) topiladi.