1-laboratoriya mashg‘uloti. Uch mushtchali patronda maxkamlashdagi xatoliklari

Zagotovkani uch mushtchali patronga maxkamlashda o‘q bo‘ylab va radial xatoliklarni o‘lchash eksperimental natijalari
2.1-jadval

O‘q bo‘ylab xatolik				Radial xatolik
O‘lchash	CHetlanish	O‘lchash	CHetlanish	O‘lchash	CHetlanish	O‘lchash	CHetlanish

Uch mushtchali patronda makamlashdagi zagatovkani o‘q bo‘ylab va radial siljishlar grafiklarini qurish uchun eksperimental natijalarga ishlov berish
2.2-jadval

Indikator ko‘rsatishlari		Indikator ko‘rsatishining takrorlanishi		Takrorlanishni umumiy o‘lchash miqdoriga foizli nisbati,%
O‘q bo‘ylab xatoliklar	Radial xatoliklar	O‘q bo‘ylab xatoliklar	Radial xatoliklar	O‘q bo‘ylab xatoliklar	Radial xatoliklar
		50%	50%	100 %	100 %

Maxkamlash xatoliklari turli xil usullar bilan tekshirilishi mumkin. Ulardan eng oddiy va aniq bo‘lib zagotovkani siljish grafigini qurish usuli xisoblanadi. Detal uch mushtchali patronda 50 marta mahkamlanadi va indikator yordamida zagotovkani mahkamlash xatoligi oldin o‘q bo‘ylab yo‘nalishda (2.1-rasm), so‘ngra radial yo‘nalishda (2.2-rasm) o‘lchanadi.

O‘lchash natijalari 2.1-jadvalga tushiriladi, so‘ngra eksperimental natijalarga ishlov berish jarayonida 2.2- jadval to‘ldiriladi.
Eksperimental natijalarga ishlov berish tartibi va 2.2-jadvalni to‘ldirish quyidagicha:
2.1. “Indikator ko‘rsatishlari” ustunga o‘q bo‘ylab va radial xatoliklarni o‘sib borish tartibida eng katta manfiy qiymatdan boshlab eng katta musbat qiymatda tugaguncha barcha uchrovchi siljish kattaliklari yozilsin.
2.2. 2.1-jadval bo‘yicha har bir chetlanishning takrorlanishi xisoblansin va olingan natijalar 2.2-jadvalning "Idiqator ko‘rsatishining takrorlanishi" ustuniga tushirilsin.
2.3. Har bir chetlanishning takrorlanishini o‘lchashlarning umumiy miqdoriga foizli nisbati xisoblansin. Buning uchun indikator takrorlanishni ko‘rsatgan umumiy o‘lchash soniga bo‘lib 100% ga ko‘paytiriladi. Olingan natijalar 2.2-jadvaldagi “Takrorlanishni umumiy o‘lchash miqdoriga foizli nisbati” ustuniga tushiriladi.
O‘q bo‘yicha va radial siljish grafigi 2.2-jadvaldagi “Takrorlanishni umumiy o‘lchash miqdoriga foizli nisbati” natijalari bo‘yicha koordinalari quriladi (2.3-rasm). Grafikdagi eksperimental nuqtalarni to‘g‘ri chiziq bilan tutashtiriladi. Qurilgan egri chiziq zagatovkani uch mushtchali patronga maxkamlashda kuchlarni notekisligi natijasida o‘q bo‘yicha va radial yo‘nalishda hosil buladigan tasodifiy xatoliklarni harakterlaydi.

2.