|
17-ma’ruza. Elektron jadvallar mavzusini o‘qitish uslubiyoti
Reja:
1. Elektron jadvallar haqida umumiy ma'lumotlar.
2. Ishchi xujjatlar bilan ishlash.
3. EXCEL dasturida ma'lumotlar bilan ishlash.
4. Yacheykadagi ma'lumotlar bilan ishlash.
5. Formulalar bilan ishlash va ma'lumotlarni ?tkazish.
6. Funktsiyalar bilan ishlash.
7. Diagrammalar bilan ishlash
Tayanch iboralar: EXCEL hujjatining tuzilmasi, EXCELning oynasi, yacheykalar, Ishchi varaqaga ma’lumot kiritish,yacheykalarni tanlash,yacheykalar bilan operatsiyalar bajarish,berilganlarni kiritishni avtomatlashtirish.
1. EXCEL dasturini ishga tushiring va BOOKS.XLC ishchi kitobini oching ishlatilayotgan ishchi varaqni tanlab oling yoki yangisini yarating. Yangi varaqni yorligida sichqoncha tugmachasini bosib, varaqning nomini «Preyskurant» deb qayta nomlang. A1 yacheykaga «Preykurant» matnini kiriting. A2 yacheykaga «kurs pereschyota» matnini, B1 yacheykaga esa «1u.e.=» matnini, C2 yacheykaga esa «tekushiy kurs pereschyota» matnini kiriting.
5. A3 yacheykaga «naimenovanie tovara», B3 yacheykaga «sena(u.e)» matnini, C3 yacheykaga esa «sena(sum)» matnini kiriting.
6. A ustunining kolgan yacheykalariga preyskurantga kirgan mahsulotlarning nomlarini kiriting.
7. B ustunining tegishli yacheykalariga maxsulotning shartli birliklardagi narhini kiriting.
8. C4 yacheykaga =B4 *$ C$2 formulasini kiriting.
9. Avtotuldirish usuli bilan formulani nushasini C ustunning kolgan yacheykalariga ham yozing.
10. qayta hisoblash kursini uzgartiring.
11. A1:C1 diapazonni ajrating, «format yacheyki» buyrug‘ini oching va «vыravnivanie» bo‘limida gorizontal va markaz bo‘yiga tekislashni kiriting. «Ob’edinenie yacheyki» karshisiga bayroqcha o‘rnating.
12. «SHrift» ynachasida shrift o‘lchamini 14 deb oling. «Nachertanie» bo‘limida esa «polujirnыy» tanlang va OK tugmachasini bosing.
13. V2 yacheykani ustida o‘ng tugmachasini bosing va hosil bo‘lgan kontekstli menyuda «farmat yacheyki» bo‘limini tanlang. Gorizontal va o‘ng chegara bo‘ylab tekislashni kiriting, OK tugmachasini bosing.
14. C2 yacheyka ustida sichqonchaning o‘ng tugmachasini bosing va hosil bo‘lgan kontekstli menyuda «format yacheyki» bo‘limini tanlang. Gorizontal va chap chegara bo‘yicha tekislashni kiriting va OK tugmachasini bosing.
15. B2:C2 diapazonini ajrating. Formatlash uchun uskunalar panelidagi «granitsa» tugmachasi yonidagi ochiladigan tugmachani bosing va bu yacheykalar uchun keng tashki ramkani belgilang (ochilgan palitrani pastki o‘ng burchagidagi tugmacha).
16. A va B, B va C, C va D ustunlaridagi sarlavhalar orasidagi sichqonchaning chap tug‘masini ikki marta bosing. A, B va C ustunlar kengligini o‘zgarishiga e’tibor bering. hosil bo‘lgan jadvalning bichimi sizni kanoatlantirsa, standart uskunalar panelidagi «Predvaritelnыy prosmotr» tugmachasini bosib, hujjatning chop etilgandagi holatini ko‘ring.
17. book.xls ishchi kitobini saqlab ko‘ying. Oxirgi hosil bo‘lgan jadvalning ko‘rinishi quyidagicha bo‘ladi.
1. Excel dasturini ishga tushuring va books.xls ishchi kitobini oching.
2. Ishlatilmayotgan ishchi varaqni tanlab oling va unga nom bering.
3. A ustuniga A1 yacheykadan boshlab erkin o‘zgaruvchining qiymatlarini qiriting.
4. B ustunga B1 yacheykadan boshlab funksiyaning qiymatlarini qiriting.
5. A va B ustunlardagi to‘ldirilgan yacheykalarni ajrating.
6. Standart ustunlar panelidagi «Master diogramm» tugmachasini bosing.
7. «Tip» ro‘yxatidan «tochechnaya» bandini tanlang. «Vid» palitrasida birinchi ustundagi o‘rta bandni tanlang. «Dalee» tugmachasini bosing.
8. Yacheykalar diapazoni oldindan ajratilgani uchun diogramma ustasi ma’lumotlar qatorining xastalanishini avtomatik ravishda aniqlaydi . Diogrammada berilganlarni to‘g‘ri tanlanganligiga ishonch hosil qiling . «Ryad» oynachasi va «imya» maydonida «rezultatы izmereniya» (ulchash matnlarini) ko‘rsating, sungra «dalee» tugmasini bosing.
9. «Zagolovki» zakladkasini tanlang. Berilgan qatorning nomi diogrammaning sarlavhasi sifatida avtomatik ravishda ishlatilganligiga ishonch hosil qiling. «azvanie diogrammы» maydoniga yangi nom kiritib, diogramma sarlovhasini o‘rnating va «dalee» tugmachasini bosing.
10. «V otdelnom» o‘tkazgichini o‘rnating. Ixtiyoriy ravishda ko‘shilayotgan ishchi varaqiga nom bering va «gotova» tugmasini bosing.
11.Diogramma ko‘rilib, yangi ishchi varaqda hosil bo‘lganligiga ishonch hosil qiling va «postroenie krivoy» bo‘limini bosing.
12. «Format – vыdelenie ryad» buyrug‘ini bajaring va «vid» menyusini oching.
13. «Liniya» panelida «svet» politrasini oching va kizil rangni tanlang. «Tip linii» ro‘yxatida «punktir»ni belgilang.
14. «Marker» panelida «tip markera» ro‘yxatidan uchburchakli markerni tanlang. «Svet» va «fon» politrasida yashil rangni tanlang.
15. OK tugmachasini bosing, berilganlar katoridan ajratishni bekor qiling va grafikni qanday o‘zgarganligini ko‘ring.
16. Ishchi kitobini saklab qo‘ying.
Do'stlaringiz bilan baham: | 
