1-mavzu: Akademik yozuv fani maqsadi va vazifalari. Me’yor tushunchasi

- o’zbek tilida sintaktik jihatdan to’g’ri gap tuza olishni;

- rasmiy qog’ozlarni yozilish shaklini o’zlashtirishi kerak.

- davlat tilida yetarli yozma savodxonlikka ega bo’lish, ish yuritish ko’nikmalarini mehnat faoliyatiga erkin tatbiq eta bilishi;

- nutqning barcha uslublarida bitilgan matnlarni o’rganishda o’z bilim va ko’nikmalarini qo’llashi, o’zbek tilida ish yuritish ko’nikmalarini faoliyatiga tatbiq eta olishi, u yoki bu munosabat bilan o’z fikrini o’zbek tilida asosli bayon qilish ko’nikmasiga ega bo’lishi lozim.

Akademik yozuv fanining vazifalari:

- o’zbek tilining so’z boyligidan yozma nutq yaratish va uni rasmiy uslubda to’gri qo’llash hamda ulardan o’rinli foydalana bilishi;

- sohaga oid hujjatlarni tuzishda kasbiy atamalarni ishlatish, ularni mutaxassisligi mavzusidagi muloqotda mustaqil qo’llay olishi;

- o’zbek tilining lug’aviy boyligi va ixtisoslik atamalari- dan o’rinli foydalanish, ular yordamida o’z fikr-mulohazalarini asosli bayon etish tajribasiga ega bo’lishi zarur.

Me’yor tushunchasi

Me’yor – jamiyat a’zolari tomondan qabul qilingan, maqullangan va ularga tushunarli bo’lgan til birliklarining nutqi jarayonida qo’llanish haloti va imkoniyatlari.

Me’yor tilning yashash shaklidir. Til nutq tizimida me’yor o’ziga xos o’rniga ega.

Til material sifatida nutq jarayonida xizmat qila boshlagan lahzalordanoq uni me’yorlashtirish jamiyat ehtiyojiga aylangan va me’yoriy muammolar kun tartibiga qo’yilgan.

Har bir lahjaning, so’zlashuv tilining, adabiy tilning o’z me’yorlari bo’lganidek, nutqning alohida ko’rinishlari bo’lgan argolar, jargonlar ham o’z me’yoriga ega. Xususiy me’yorlar quyidagicha ko’rsatiladi:
1. Dialektik me’yor
2. So’zlashuv nutq me’yori
3. Argolar, jargonlar me’yori
4. Adabiy til me’yori.
Jamiyat taraqqiyoti bilan barabar holda til va nutqdagi me’yoriy holatlarni o’rganish, tahlil qilishga ham ehtiyoj kuchayib brogan va bu muammolarni hal qilishda xalqning maishiy, ma’naviy-ma’rifiy turmushi, ijtimoiy-falsafiy va estetik dunyo qarashi, urf-odatlari singari qator omillar e’tibarga olingan.