1-Mavzu. Dastlabki kimyoda atom, element tushunchalari. Ularni hozirgi zamon nuqtai-nazaridan baholash

8. Kimyo tarixi fani nimani o’rganadi? 
Birinch marta kimyo tarixchisi nemis olimi Al’bert Ladenburg –XIX asr 
oxirida kimyo tarixini yaratishda o’z hamyurti Vilgel’m Ostval’dning –kimyoviy 
eksperiment va kimyo sanoatining pivojlanishidagi progressni analiz qilmay turib 
kimyoni fan sifatida vujudga kelish qonuniyatlarini bilish mumkin emas degan 
prinsipni asos qilib oladi.
Kimyodagi evolyusiya - kinetika, strukturaviy kimyo, biokimyo, 
bioorganik kimyo va tarkib haqidagi ta’limotlarga asoslanadi, hamda qanday qilib 
yerda tirik organizmning vujudga kelishiga javob beradi. Shunday qilib kimyo 
tarixi - bilimlar majmuasini qonuniyatlar, nazariyalar asosida umumlashtirib, 
kimyoni fan va ishlab chiqaruvchi kuch sifatidagi rivojlanish tendensiyalarini 
o’rgandi. Demak, kimyo tarixi - kimyo va sivilizasiya, kimyo va ishlab chiqarish 
orasidagi munosabatlarni o’rganadi. Professor S.G. Kara-Murza, hozirgi olingan 
eksperimental faktlarni hisobga olib “kimyo tarixi kimyo fani metodik 
arsenalining takomillashishining tarixini o’rganadi” deb taklif qildi (Kara-Murza S. 
G Texnologiya nauchnix issledovaniy M. Nauka,1989) 
 
9. Ajdodlarimiz qanday kimyoviy y jarayonlardan foydalangan?. 
 

---

Eng qadimgi kimyoviy bilimlar qachon va qanday boshlangan. (Javob:
Qadimgi dunyodagi kimyoviy bilimlar 100 ming yillar oldingi davr - olovning 
vujudga kelishidan boshlanadi
Insoniyat-tabiat-olov munosabatlari ta’sirida bir xil predmetlar yo’qolib 
ularning o’rniga boshqasi paydo bo’ladi. Masalan: loyni qizdirib unga qattiqlik 
berish, ganchkorlikni vujudga keltirdi. Rudalardan metallarni eritib olib, 
metallardan qotishmalar olib metallurgiya sanoati vujudga keldi. 
Eng birinchi kimyoviy reaksiya olovda moddalarning bir - biriga o’tishi bo’ldi,
shuning uchun kimyo tarixchilaridan biri Figurovskiy olov o’ziga yarasha 
kimyoviy laboratoriyadir deydi.)