1 topshiriq. Matnni o’qing. Matndagi ma’lumotlar asosida bbb jadvalini to’liring

---

3-MAVZU: BIZNES MULOQOT SHAKLLARI

 

 

1-  topshiriq.  Matnni  o’qing.  Matndagi  ma’lumotlar  asosida  BBB  jadvalini 

to’liring.

 

 

Ko’pchilikka  o’z  maqsadingizni  tushuntirishda 

alohida ahamiyat berishingiz ma’qul bo’ladi.

 

  

quyidagilarga

 

 

1.

 

O’z

 

chiqishlaringizni

 

shunday 

tashkil

 

qilingki, hamma

 

 

ishtirokchilar «Men buni xoxlaymanmi?» va «Men buni uddalay olamanmi?»

 

 

-  degan  savollarga  to’la  javob  bera  olishsin.  Lekin  bunda  juda  ham  tugal 

ma’lumot bermang va o’z obru-e’tiboringizga urg’u berish bilan Siz bilan 

muloqot qiluvchilarni noqulay ahvolga solib qo’ymang.  Hamma ham Siz

 

 

singari bilimli va omadli bo’lish mumkinligini his qilsin hamda «Men shubhasiz 

buni qila olaman!» degan qat’iy xulosaga kelsin.

 

 

2.  Chiqish  juda  ham  uzoq  vaqt  davom  etishi  maqsadga  muvofiq  emas, 

uning Sizdan ma’ruza eshituvchilar kutgan vaqt xajmida tashkil etilishi maqsadga 

muvofiq.  Agar  buning  iloji  bo’lmay  qolsa,  25-30  daqiqalik  ma’ruza  qilgan 

ma’qul.  Ko’p  vaqt  davom  etgan  tadbir  insonni  charchatib,  uning  ma’lumotni 

to’g’ri qabul qilishiga mone’lik qiladi.

 

3. O’z chiqishlaringizni quyidagi reja asosida uyushtiring.

 

 

---

- Kirish 

 

- Nima to’g’risida gapirishingiz kerakligi xaqida so’zlab bering 

 

- Asosiy qismda kerakli ma’lumotni bering 

 

- Xulosa qismi 

 

- Nega bu xaqda gapirganingizni tushuntirib bering. 

 

4. Doimo ma’ruzangizning asosiy maqsadini nazardan qochirmang. 

 

5. Birinchi o’n daqiqada yangi ma’lumotlar va fikrlar bering, keyingi o’n 

 

daqiqadabuma’lumotlarbilanbog’liqyaxshivayomon 

 

imkoniyatlarni/sharoitlarni  tushuntirib,  uni  Sizni  eshituvchilar  qiziqishlari  bilan 

solishtiring. Oxirgi o’n daqiqada yuqorida gapirganlaringizdan hulosa chiqaring 

va xodisalarning keyinchalik rivojlanish yo’nalishlarini ko’rsating.

 

 

6.  Hulosa  sifatida,  albatta,  tinglovchilardan  nima  xoxlayotganligingizni 

eslatib qo’yishni yoddan chiqarmang.

 

 

7.  Qog’ozga/daftarga/kitobga  qaramasdan  gapiring.  Agar  texnik 

imkoniyatlar bo’lsa, kompyuter prezentatsiyasidan foydalaning. 

 

8.  Ko’proq «Siz» va «Bizlar» deb gapiring, «Men» ni kamroq ishlating. 

 

9.  Esingizda qolsin - ommaviy chiqishingizning taxminan 90 foizi 

 

o’zingizning  kimligingiz  xaqida  ommaga  ma’lumot  berishdir.  Chiqishingiz 

muvaffaqiyatining faqatgina 10 foizga yaqinigina Sizning gapirayotgan

 

 

gapingiz ma’nosi bilan bog’liq, 40 foizi esa ovozingiz, intonatsiya va ritmingiz 

bilan va nihoyat 50 foizi gavda harakatingiz (ya’ni, bosh harakati, qo’l va oyoq 

harakati, ko’zlar xolati) bilan aniqlanadi.

 

 

10.  Gapirayotganda  intonatsiyani  va  jestikulyatsiyani  (qo’l  va  tana 

harakatlarini) asosiy fikrga urg’u berish uchun ishlatishga harakat qiling.

 

 

11. Auditoriyada  ko’proq  harakat  qiling,  jonsiz  predmetday  sahnada 

 

qotib turmang.

 

 

12. Ma’ruzangizda  vizual  qo’llanmalarni  ishlatishga  harakat  qiling. 

 

---

Masalan,  chizmalarni,  grafiklarni,  plakatlarni,  oddiy  va  multimedia  slaydlarni, 

video  va  audio  materiallarni  ishlatish  yaxshi  natijalarga  olib  keladi.  Lekin 

ularning ishlatilishini xonaning katta-kichikligi va odamlar soni bilan mutanosib 

ravishda amalga oshiring.

 

 

13.  Quyidagi qoidani ishlatishingiz mumkin: «Har bir asosiy fikrga bitta 

ko’rsatuv». 

 

14.  Menga  hech  kim  bermaydi  deb  o’ylagan  savollaringizga  albatta 

 

javob tayyorlab keling.

 

 

15.  Agar  berilgan  savolga  javobni  bilmasangiz,  uni  bilaman  deb 

ko’rsatishga  harakat  qilmang.  O’ylab  ko’rib,  ma’nosiga  etganingizdan  so’ng, 

javob berishingiz haqida va’da bering yoki «Javobni quyidagi sabablarga ko’ra 

bilmayman»  deb  rostini  ayting.  Oxirida  o’z  fikringizning  qanday  ekanligni 

quyidagicha  tarzda  qo’shib  qo’ysangiz  ham  bo’ladi.  «Lekin  men  bu  haqda 

quyidagilarni ayta olaman .........” .

 

 

16.  Ma’ruzangiz rejasini tuzing va ommaviy chiqishdan oldin uni biror-

bir kimsaga ko’rsating. 

 

17. O’z ma’ruzangizni video/audio kassetaga yoki diskka yozib oling va 

 

uni tanqidiy/kritik nuqtai-nazardan qayta ko’rib chiqing.

 

 

18. Ma’ruzadan oldin juda ham to’yib ovqat emang.