1-variant boshqaruv hisobining paydo bo’lishi va unga bo’lgan zaruriyat

2-variant 1-savol
. Бошқарув ҳисоби фанининг предмети,
"Бошқарув ҳисоби" фанининг предмети харажатлар ва маҳсулот таннархи калкулая- цияси, жавобгарлик марказлари бўйича бошқарув ҳисобини ташкил этиш , бюджетлаш- тириш, истиқболда корхона тараққиётини белгиловчи лойиҳалар таҳлили, сегментлар бўйича ҳисобот тузиш, самарали трансферт баҳоларини шакллантиришнинг назарий- услубий ҳамда ташкилий асосларини ёритиш ҳисобланади. УслБошқарув ҳисобида ҳужжатлаштириш ва инвентаризация, баҳолаш ва калкулация, ёзув, баланс ва ҳисобот каби молиявий ҳисоб усулларинингсчетлар ва иккиёқламабарча элементларидан фойдаланилади. Бундан ташқари, унда иқтисодий таҳлил, иқтисодий-математик ва статистик усуллар ҳам кенг қўлланилади.
Бошқарув ҳисоби анъанавий бухгалтерия исоби, оператив-техник ва статистикаҳисоби ҳамда иқтисодий таҳлилнинг кўпгина унсурларидан фойдаланади.
Бошқарув ҳисоби фақатгина харажатлар ҳисоби ва маҳсулот таннархи калкулацияси билан шуғулланибгина қолмасдан, балки корхона раҳбарига жорий ва истиқболли бошқар ув қарорлари қабул қилишда кўмаклашиши зарур.
2.USTAMA XARAJATLARINI YAGONA VA ALOXIDA STAVKALARI
Корхоналарда бошқарув ҳисобини ташкилқилиш ва юритиш кўп жиҳатдан харажатлар ҳисоби қандай олиб борилишига боғлиқ бўлади.Сабаби - маҳсулот ишлаб чиқариш билан боғлиқ барча моддий ва номоддий сарфларни харажатлар деб ҳисобга олишимиздан қатъи назар, худди ана шу харажатлар моддалари, таннархга киритилиши, ҳисобга олиниши билан бир-биридан фарқ қилади.
3.SEGMENTLAR HISOBOT JAVOBGARLIK MARKAZLARI FAOLIYATINI BAHOLASHNING ASOSI SIFATIDA
Сегментлар бўйича ҳисоботни жавобгарликмарказлари бўйича шакллантирилган ҳисобот сифатида таърифлаш мумкин.Сегментлар (жавобгарлик марказлари) бўйича ҳисобни ташкил этиш зарурати муносабати билан бошқарув ҳисобида уларнинг чегараларини қуйидаги мезонларга мувофиқ белгилаш лозим:
- мустақил сегмент ҳисоботлари қандай кўринишда бўлиши лозим (яъни, сегментар ҳисобот бирликларини ажратиш мезони);
- сегментлараро ўзаро ҳисоб-китобларда баҳони
шакллантиришнинг қайси усули қўлланилиши зарур;
- даромадлар ва харажатлар, активлар ва
мажбуриятларни сегментларга тақсимлаш учун қандай асос мавжул бўлали?
Бозор иқтисодиёти шароитида корхона сегментлариўртасида ички ҳисоб-китоб нархларини ўрнатиш, яъни трансферт баҳо ҳосил бўлиши ҳам муҳим аҳамият касб этади. бунда битта жавобгарлик маркази ўз маҳсулоти ёки хизматларини бошқа жавобгарлик марказига узатади, натижада бўлинмалар ўртасида ўсиб борувчи тартибдаги баҳолар юзага келади.
Трансферт баҳолари бўйича сегментар ҳисоботнитузишда, трансферт баҳоларни ҳисоб-китоб қилишнинг қуйидаги усуллари таҳлил қилинади:
- бозор баҳолари асосидаги;
таннарх (ўзгарувчан ёки тўлиқ) асосидаги «таннарх
плус» тамойили бўйича;
- шартномавий трансферт баҳолари асосидаги
(маҳсулот ишлаб чиқариш жараёнида бозор конюнктураси ва харажатлари таъсири остида).