10-Ma’ruza. Quduqlarni o‘zlashtirishga tayyorlash va mahsuldor qatlamni ikkilamchi ochish

---

10-Ma’ruza. Quduqlarni o‘zlashtirishga tayyorlash va mahsuldor   qatlamni  

ikkilamchi ochish. 

 

Reja: 

10.1.  Quduqlarni o‘zlashtirishga tayyorlash. 

10.2. Mahsuldor qatlamni perforatsiya bilan ikkilamchi ochish. 

10.2. Otuvchi perfaratorlarning guruhlari va ularning kamchilliklari. 

10.4. Quduqni qum suyuqlik aralashmasi bilan teshish. 

10.1. Quduqlarni o‘zlashtirishga tayyorlash. 

Burg‘ilash  ishlari  nihoyasiga etkazilgach, qatlamdan suyuqlik oqimini olish 

va  o‘zlashtirish  uchun  quduqlarda  tayerlov  ishlari  olib  boriladi.  Buning  uchun 

ekspluatatsion  tizmaning  yuqorigi  qismiga  favvora  armaturasi  o‘rnatiladi.  Quduq 

yuzasi  atrofi  yaqinida  favvora  armaturasiga  tutashtirish  uchun  suyuqliklar  yig‘ish 

va  saqlash  idishlari,  separatorlar,  mashtola  qurilmalari,  o‘lchov  idishlari,  suyuqlik 

debitini  va  gazsimon  fazalarni,  bosim  va  haroratni  o‘lchash  uchun  asboblar 

quduqdan  chiqadigan  suyuqlikdan  namuna  oluvchi  asboblar  joylashtiriladi. 

Quduqni  yuvish  va  suyuqlik  oqimini  olish  maqsadida,  vaqtinchalik  quduq  bilan 

bog‘lanish uchun kompressorlar hamda nasos agregatlari joylashtiriladi.  

   Favvora armaturasini ikki qismga bo‘lish mumkin: Quvur uchi va favvora 

archasi.  Quvur  uchi  NKK  (NKT)  ni  osilgan  holda  ushlab  turish  uchun  hizmat 

qiladi.  Favvora  archasi  quduqdan  olinadigan  suyuqlikni  er  yuzasiga  joylashgan 

idishlar  tarmog‘iga  tutashtirish  va  quduq  yuzasini  germetik  saqlash  uchun  hizmat 

qiladi.  Quvur  uchi  bilan  favvora  archasi  orasida  markazi  yuqori  bosimli  zulfin 

joylashgan. Quvur uchi favvora archasi yonlama tarmoqlarga ega bo‘lib, ularni har 

biri  ikkitadan  yuqori  bosimli  zulfinlar,  magnometrlar  bilan  jihozlangan  bo‘lsa 

archaning yonlama tarmoqlari esa – termometrlar va  shtutserlar bilan jihozlangan. 

Quvur  uchining  yonlama  tarmoqlariga  zaruriyat  tug‘ilgan  jarayonlarda  (masalan, 

quduqdan  suyuqlik  oqimini  olish,  quduqni  berkitish  (glusheniya)  uchun) 

kompressorlar va nasos agregatlari ulanadi.  

    Favvora  armaturasining  ishchi  bosimi  quduq  yuzasida  sodir  bo‘ladigan  eng 

yuqori  bosimdan  kichik  bo‘lmasligi  kerak.  Quduqka  favvora  armaturasini 

o‘rnatishdan  oldin  pasportga  ko‘rsatilgan  bosim  bilan  sinab  ko‘riladi.  Quduq 

yuzasiga  favvora armaturasi o‘rnatib bo‘lingandan keyin, sinash orqali quvur  uchi 

va  favvora  archasi  germetikligi  tekshiriladi.  Quduqdan  chiqadigan  chiqish 

quvurlari  tomonidan  hamda  quduqdan  10  metr  uzoqlikda    armaturaning  markaziy 

zulfinii boshqarish shturvali joylashadi va ayvonli to‘siq bilan atrofi uraladi.  

    Quduqda  sinash  ishlari  boshlanishidan  oldin,  barcha  ishlarni  loydan  tozalash 

yuvish,  qatlamni  ikkilamchi  ochish  va  undan  suyuqlik  oqimini  olish  uchun  zarur 

bo‘ladigan  hamda  neft’  gaz  hosil  bo‘lishini  oldini  olish  yoki  bosish  uchun  zarur 

zichlikka  ega  bo‘lgan  suyuqlik  bilan  to‘ldiriladi  (zaruriyat  tug‘ilishi  mumkin 

hollarda).  Bu  suyuqlikni  hajmi  ekspluatatsion  tizmaning  to‘liq  hajmidan  kamida 

ikki hissa ortiq bo‘lishi kerak.