107-guruh yo’ldoshev Davronbek

EKOLOGIK TAJRIBALAR
Otsu o'simliklar va mayda sutemizuvchilar 30 kvadrat metrgacha
bo'lgan dala maydonchalarini talab qilishi mumkin. Daraxtlar va
qushlarga bir necha gektar kerak bo'lishi mumkin. Agar siz kiyik
yoki ayiq kabi yirik, harakatlanuvchi hayvonlarni o'rganayotgan
bo'lsangiz, bu bir necha gektarlik juda katta maydonga muhtoj
bo'lishingiz mumkin.
Saytlar sonini belgilash ham juda muhimdir. Ba'zi dala tadqiqotlari
faqat bitta saytni talab qilishi mumkin. Ammo tadqiqotga ikki yoki
undan ortiq yashash joylari kiritilgan bo'lsa, ikki yoki undan ortiq
dala maydonchalari zarur.

---

TABIIY TAJRIBALAR
Tabiiy tajribalar, ularning nomidan ko'rinib
turibdiki, odamlar tomonidan boshqarilmaydi. 
Bu tabiat tomonidan kelib chiqqan ekotizimni
manipulyatsiyasi. Masalan, tabiiy ofat, iqlim
o'zgarishi yoki invaziv turlarning paydo bo'lishi
natijasida ekotizimning o'zi eksperimentni
anglatadi.

---

EKOLOGIK TAJRIBALAR
Albatta, bu kabi haqiqiy o'zaro ta'sirlar
haqiqiy tajribalar emas. Ushbu stsenariylar
ekologlarga tabiiy hodisalarning ekotizimdagi
turlarga ta'sirini o'rganish imkoniyatini beradi.
Misol:
Ekologlar aholining zichligini o'rganish
uchun orolda hayvonlarni ro'yxatga olishlari
mumkin.

---

TABIIY TAJRIBALAR
Afsuski, insoniyat butun dunyo bo'ylab
halokatli tabiiy tajribalarni keltirib
chiqardi. Bunga ba'zi misollar orasida
yashash muhitining buzilishi, iqlim
o'zgarishi, invaziv turlarni kiritish va
mahalliy turlarni yo'q qilish kiradi.

---

KUZATUV TAJRIBALARI
Kuzatuv tajribalari yuqori sifatli ma'lumotlarning etarli
nusxalarini talab qiladi. "10 qoidasi" bu erda amal qiladi; 
tadqiqotchilar talab qilingan har bir toifaga 10 ta 
kuzatuv to'plashlari kerak. Tashqi ta'sirlar hali ham ob-
havo va boshqa bezovtaliklar kabi ma'lumotlarni yig'ish
ishlariga xalaqit berishi mumkin. Biroq, takrorlanadigan
10 ta kuzatuvdan foydalanish statistik jihatdan muhim
ma'lumotlarni olish uchun foydali bo'lishi mumkin.

---