11-mavzu: farmatsevtik texnologiya moduli. Malakali mutaxassis tayyorlashda vazifalari

11-MAVZU: FARMATSEVTIK TEXNOLOGIYA MODULI. MALAKALI MUTAXASSIS TAYYORLASHDA VAZIFALARI.

Oliy farmatsevtika taʼlim tizimida “Farmatsevtik texnologiya” fani muhim oʼrin egallaydi hamda yuqori malakali kadrlarni tayyorlashda asosiy fanlardan biri hisoblanadi.

Ushbu fanning maqsadi - dorixona sharoitida turli dori shakllardagi sifatli, xavfsiz, samarador dori vositalarni tayyorlash boʼyicha talabalar bilimini shakllantirish va koʼnikmalarga ega bo’lishdir.
Ushbu fanni oʼzlashtirish natijasida talabalar dorixona sharoitida dori vositalarni ishlab chiqarishda qoʼllaniladigan farmatsevtik substantsiyalar va yordamchi moddalar assortimenti, dori turlarining umumiy va xususiy texnologiyalari, dorixonalarda texnologik asbob-uskuna va kichik mexanizatsiya vositalaridan foydalanish, istiqbolli qadoqlovchi vositalar va yordamchi materiallar, dori vositalar sifatini texnologik koʼrsatkichlar boʼyicha baholash usullari bilan tanishadilar. Shu bilan birga, talabalar normativ va amaldagi direktiv hujjatlar bilan tanishadilar.
Dorixonada ishlab chiqarish dorixona ichida yarim tayyor fabrikatlar va yakka tartibdagi tarkiblar boʼyicha dorilarni tayyorlash, hamda ularni qadoqlash bilan shugʼullanadi. Ushbu ishlab chiqarish kichik hajmdagi mahsulotni katta assortimenti bilan farqlanadi.
Dorixona sharoitida saqlash sharoitida turgʼun boʼlmagan, murakkab tarkibga va individual dozalarga ega boʼlgan dori preparatlari tayyorlanadi.
Fanni oʼzlashtirish natijasida talabalar dorixonada tayyorlanadigan dori vositalarning texnologik jarayonlarini nazariy asoslarini biladilar hamda dori turlarini tayyorlash, ularni sifat nazorati, qadoqlanishi va sotuvga rasmiylashtirish koʼnikmalariga ega boʼladilar.
Maxsus dori turlari texnologiyasi fani tanlov fanlar qatoriga kirib, bu fan farmatsiya fakultetining farmatsevtika ishi va kasbiy ta’lim yo‘nalishlarining 5-kurs bakalavr talabaalriga bir semestr davomida o‘tiladi.
Farmatsevt mutaxassislarni tayyorlashda maxsus dori turlari texnologiyasi, albatta, alohida o‘rinni egallab, unda nafaqat dorixona, balki korxonalarda, kimyo-farmatsevtik muassasalarda tayyorlangan dorilar texnologiyasi va dori moddaning ta’siri oldindan belgilanib uzaytirilgan va yo‘naltirilgan preparatlarni, hamda maxsus dori turlaridan gomeopatik, yangi tug‘ilgan chaqaloqlar, yoshiga qarab beriladigan dorilar, kosmetologiya, veterinariya amaliyotida ishlatiladigan dorilar bo‘yicha o‘qitish ketma-ketligi, bir-biri bilan bog‘langan holda bo‘lishi kerak.
Dorilarni ta’siri yo‘naltirilgan, ta’siri uzaytirilgan va ta’siri oldindan belgilangan tezlikda so‘riladigan dori turlari, zamonaviy dorilar, gomeopatik dori turlari, yoshiga qarab beriladigan dori turlari, kosmetologik va veterinar dori turalri tayyorlash asoslari bu fanning asosiy maqsadi hisoblanadi.
Dori turlari texnologiyasi kafedrasida magistratura 5A320406 —Dori vositalar va preparatlar texnologiyasi yo‘nalishi mavjud. Unda fanlaridan 1 kurs magistratura talalabalari uchun Dori vositalarini modifikatsiyalash va yo‘naltirish tizimlari Gomeopatik va veterinar dori vositalarini ishlab chiqarish texnologiyasi “Dori turlari texnologiyasini rivojlantirish istiqbollari” Parafarmatsevtik preparatlar texnologiyasi modullari va 2 kurs magistratura talabalari “Maxsus fanlarni o‘qitish metodikasi” fanlari o‘qitiladi.
“Dori turlari texnologiyasini rivojlantirish istiqbollari” moduli magistratura talabalarga pediatriya va geriatriya amaliyotida qo‘llaniladigan dorilarni yaratishdagi muammolar, dori turlarini turg‘unlashtirish, infuzion eritmalar va ko‘z dori turlarini texnologiyasini takomillashtirish, shuningdek, radiofarmatsevtik preparatlar texnologiyasi to‘g‘risida ma’lumotlar berish va mustaxkam ko‘nikmalarni shakllantirish vazfalarini bajaradi.
Magistratura talabalarida pediatriya va geriatriya amaliyotida qo‘llaniladigan dorilarni yaratishdagi muammolar, dori turlarini turg‘unlashtirish, infuzion eritmalar va ko‘z dori turlarini texnologiyasini takomillashtirish, shuningdek, radiofarmatsevtik preparatlar texnologiyasi to‘g‘risida ma’lumotlar berish va mustaxkam ko‘nikmalarni shakllantirish vazfalarini bajaradi.
Magistratura talabalarga pediatriya va geriatriya amaliyotida qo‘llaniladigan dorilarni yaratishdagi muammolar, dori turlarini turg‘unlashtirish, infuzion eritmalar va ko‘z dori turlarini texnologiyasini takomillashtirish, shuningdek, radiofarmatsevtik preparatlar texnologiyasiga oid nazariy bilimlar berish, olingan bilimlardan foydalana olishi va bevosita amaliy mashg‘ulotlarda mustahkam ko‘nikmalarga ega bo‘lishi.
Gomeopatik va veterinar dori vositalarini ishlab chiqarish texnologiyasi moduli muhim ahamiyatga ega. Ushbu modul magistratura talabalariga mutaxassislikka oid gomeopatik va veterinar dori vositalarini ishlab chiqarish texnologiyasining o‘ziga xosligi, nomenklaturasi, ta’sir etish mexanizlari, texnologiyasini asoslash, ularni to‘g‘ri qo‘llash bo‘yicha ko‘rsatmalar berish bo‘yicha zarur bo‘lgan nazariy va amaliy bilimlarni beradi.
Gomeopatik va veterinar dori vositalarini ishlab chiqarish texnologiyasi mutaxassislik modulini o‘qitishda maxsus dori turlari texnologiyasi, tayyor dori turlari texnologiyasi, farmatsevtik texnologiya, biologik kimyo, farmakologiya, fizika fanlari nazariy zamin bo‘lib xizmat qiladi. Mazkur o‘quv moduli keyinchalik Kimyo-farmatsevtik ishlab chiqarishni loyihalash asoslari va uskunalashtirish moduli uchun nazariy zamin bo‘lib xizmat qiladi.
Dori vositalarini modifikatsiyalash va yo‘naltirish tizimlari moduli muhim ahamiyatga ega. Modul magistratura talabalariga mutaxassislikka oid ta’siri modifikatsiyalangan va yo‘naltirilgan dori vositalari tuzilishi, ta’sir etish mexanizlari, texnologiyasini asoslash,ularni to‘g‘ri qo‘llash bo‘yicha ko‘rsatmalar berish, ularning bioekvivalentligini aniqlash bo‘yicha zarur bo‘lgan nazariy va amaliy bilimlarni, kerakli ko‘nikmalarni va kasbiy kompetensiyalarni egallashni ta’minlaydi.