14. Ma`ruza. Kimyoviy birikmalarning tuzilishi va xossalarining ularning zaharliligi bilan bog‘liqligi. Reja

KIMYOVIY MODDALARNING POPULYATSIYA VA EKOTIZIMLARGA TA’SIRI

Ekotoksikologiyaning muxim vazifalaridan biri, ekopollyutantlarning ekotoksikantga aylanishning miqdoriy parametrlarini aniqlashdir. Real xolatda ayrim, pollyutantlarning biologik faolligini modifikatsiyalash orqali biotsenozga barcha ksenobiotik profil, (omillar), (biotik va abiotik) ta’sir ko‘rsatadi.

− Shuning uchun xam xar xil regionlarda (xar-xil ksenobiotik profillar va biotsenozlar) pollyutantlarning miqdoriy transformatsiyasi xar-xil bo‘ladi.

Ekotoksikokinetika – ekotoksikologiyaning bo‘limi bo‘lib ksenobiotiklarni (ekopollyutantlarni) atrof muxitdagi taqdirini taxlil qiladi:

1. Ularning namoѐn bo‘lish manbalari

2. Atrof muxitning biotik va abiotik elementlarida tarqalishi

3. Atrof muxitda ksenobiotiklarni o‘zgarishi

4. Atrof muxitdan chiqarilishi

a) Ksenobiotik profilni tashkil bo‘lishi. Atrof muxitga pollyutantlarning tushishi

− VOZ – Butun jaxon sog‘liqni saqlash tashkilotini ma’lumotiga qaraganda biomoil ksenobiotiklarga;

− Zarrachalarni shamol orqali ko‘chishi dengiz tuzlarini aerozollari kiradi.

Biomoil ksenobiotiklarga:

− Vulkanin xarakatlar;

− O‘rmonlarni ѐnishi;

− Biogen zarrachalar;

− Biogen uchuvchi moddalar;

− Insonning xo‘jalik faoliyati natijalari

Nazorat savollari?

1. 
   Organik moddalarning kimyoviy tuzilishining zaharlilik bilan qanday bog‘liqligi bor?
   
2. 
   Anorganik moddalarning tuzilishi va zaharliligi o‘rtasidagi bog‘lanishni tushuntirib bering?
   
3. 
   kimyoviy moddalarning populyatsiya va ekotizimlarga ta’siri baholang?
   
4. 
   Ekotoksikokinetika nima?
   
5. 
   atrof muhitni ifloslantiruvchilarning ekologik –toksikologik baholang?