1–laboratoriya ishi elektrostatik maydonni o’rganish kerakli asbob va qurilmalar

Ishni bajarish tartibi

1. Qurilmani 21.3–rasmda ko’rsatilganidek qilib yig’ing.

2. Vanna o’lchamlariga teng yoki ma’lum masshtabda kichraytirilgan millimetrli qog’oz olinadi va elektrodlar shakli va o’rni qog’ozga belgilanadi.

3. Reostat jilgichi oxirgi nuqtaga surib qo’yilib, elektrodning eng katta potensiali aniqlanadi. Zond uchi bu elektrodga tekkizilsa, galvanometr strelkasi nolni ko’rsatadi. Voltmetr ko’rsatishi yozib olinadi.

21.3–rasm.

4. Reostat yordamida voltmetr ko’rsatishini 10% ga kamaytirib, va uning potensialiga teng bo’lgan nuqtani vannadagi elektrodlar o’rtasidan aniqlab, yozib olinadi.

5. 4–punkt 3–4 marta takrorlanadi.

6. Topilgan har bir nuqta 21.1–jadvalga yoziladi. Ular asosida ekvipotensial sirtlarning chiziqlari va kuchlanganlik chiziqlari chiziladi.

7. Bu chiziqlardan foydalanib, maydonning bir jinsli qismlari uchun ifodadan kuchlanganlik aniqlanadi.

21.1–jadval

№
1.
…

Laboratoriya ishi bo’yicha savollar

1. Elektr maydoni nima uni xarakterlovchi kattaliklar va ularning birliklari.

2. Ostrogradskiy–Gauss teoremasi va Kulon qonunini ta’riflang.

3. Nuqtaviy zaryadning kuchlanganligi va potensiali.

4. Kuchlanganlik bilan potentsial (orasidagi munosabat kuchlanganlik chiziqlarining ekvipotensial sirtlarga perpendikulyar ekanligini isbotlang.

5. grad ning fizik ma’nosi. Agar potensial kordinata funktsiyasi sifatida ma’lum bo’lsa kuchlanganlik qanday aniqlanadi.