2-7 erkin tushayotgan narsalar


Yerdagi ma'lum bir joyda va havo qarshiligi bo'lmagan taqdirda barcha ob'ektlar bir xil doimiy tezlashuv bilan tushadi



Download 0,81 Mb.
bet2/8
Sana31.12.2021
Hajmi0,81 Mb.
#255178
1   2   3   4   5   6   7   8
Bog'liq
7-tema

Yerdagi ma'lum bir joyda va havo qarshiligi bo'lmagan taqdirda barcha ob'ektlar bir xil doimiy tezlashuv bilan tushadi.

Ushbu tezlanishni biz Yer yuzidagi tortishish kuchi tufayli tezlanish deb ataymiz va unga g belgisini beramiz. Uning kattaligi taxminan



g = 9.80 m s2. tortishish kuchi tufayli tezlanish

v Yer yuzida d

Britaniyalik birliklarda g taxminan 32 fut s2 ga teng. Darhaqiqat, g Yerning sathiga va balandligiga qarab bir oz farq qiladi, ammo bu xilma-xillik shunchalik kichikki, biz ularni ko'p maqsadlarda e'tiborsiz qoldiramiz. (Yer yuzasidan tashqaridagi kosmosdagi tortishish tezlashishi 5-bobda ko'rib chiqilgan.) Havo qarshiligining ta'siri ko'pincha kichik bo'lib, biz ularni ko'pincha e'tiborsiz qoldiramiz. Biroq, tezlik katta bo'lsa ham, havoga chidamlilik oqilona og'ir narsada seziladi. † Gravitatsiya tufayli tezlashish har qanday tezlanish kabi vektor bo'lib, uning yo'nalishi Yerning markaziga qarab pastga qarab turadi.

Erkin tushayotgan narsalar bilan ishlashda biz tenglamalardan foydalanishimiz mumkin. 2-11, bu erda a uchun biz yuqorida berilgan g qiymatidan foydalanamiz. Bundan tashqari, harakat vertikal bo'lgani uchun x ning o`rniga y, X0`rniga Y0 ni almashtiramiz . Agar boshqacha ko'rsatilmagan bo'lsa, biz y0 = 0 olamiz. Y tomonni yuqoriga qarab yoki pastga qarab ijobiy deb tanlaganimiz o'zboshimchalik; ammo biz muammoning echimi davomida bu borada izchil bo'lishimiz kerak.



MAShQ E bobni ochish bo'yicha savolning 21-betiga qayting va minimal havo qarshiligini hisobga olib, hoziroq javob bering. Nega birinchi marta boshqacha javob berganligingizni tushuntirishga harakat qiling.

O'RNAT 2; 10 Minoradan tushish. Bir to'p tashlandi deylik( v0 = 0) minoradan. Bir muncha vaqt o'tgach, u qancha pastga tushgan bo'ladi t1 = 1,00 s, t2 = 2.00 s, va t3 = 3.00 s? Havoning qarshiligiga e'tibor bermang.

Yondashuv y ni pastga qarab ijobiy deb olaylik, shuning uchun tezlanish a = g = ± 9,80 m s2 ga teng. V0 = 0 va y0 = 0 ni o'rnatdik. Uch xil vaqt oralig'idan keyin to'pning y holatini topmoqchimiz. 2-11b tenglama, bilan x y bilan almashtirilgan, berilgan miqdorlarni (t, a va v0) noma'lum y bilan bog'laydi.

YECHIM Biz tenglamada t = t1 = 1.00 s ni o'rnatdik. 2-11b:

V=V0t1+1/2 *at12/2 = = 0 + at12 = 9.80 ms2 (1.00 s)2 = 4.90 m.

To'p vaqt oralig'ida 4,90 m masofaga tushib ketdi t = 0 dan

T1 = 1,00 s. Xuddi shunday, 2,00 s A =t2 dan keyin to'pning holati



Nihoyat, 3.00 s A = t3 dan keyin to'pning holati (qarang: 2–22)





ESLATMA Biz har doim "tushdi" deb aytsak, bu v0 = 0 degan ma'noni anglatadi.

Ning grafasiga ham e'tibor bering y ga nisbatan t (2-22b rasm): egri chiziq to'g'ri emas, lekin yuqoriga buriladi, chunki y t2 mutanosibdir.

Ob'ektning havoga (yoki boshqa suyuqlikka) tushish tezligi cheksiz oshmaydi. Agar ob'ekt etarlicha yiqilsa, u havo qarshiligi tufayli terminal tezligi deb ataladigan maksimal tezlikka etadi.


Shakl 2; 21 Bir vaqtning o'zida tosh va pat tashlanadi



Havodagi quvur

Evakuatsiya qilingan naycha



Download 0,81 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©www.hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish