2. Kam uglerodli po‘latning cho‘zilish diagrammasida mutanosiblik chegarasini izohlang

25.Burchakliklar ularning qurilishda ishlatilishi
Ko'p hollarda g'ishtli ustunning yuk ko'tarish qobiliyatini oshirish maqsadida ustun qirralari burchaklik yoki tasmani po'lat lentani payvandlash yordamida hosil qilingan karkaslar orasiga olinib, ustidan metall to'r qoplanadi va suvoq qilinadi.
Poiatdan qurilishda foydalanish uchun bir necha xil standart profillar, masalan, shveller, burchaklik (ugolok), qo‘shtavr kabilar zavod sharoitida ishlab chiqariladi
Zavod sharoitida chiqaziladigan metali konstruksiyalarning, yahni profillarning geometrik xarakteristikalari jadval ko‘rinishida beriladi.


26.Shvellerlar va ularning qurilishda ishlatilishi

Plitaning ichki qismiga juft fermalar o'matiladi; fermaning tasmasi shvellerlari oralig‘i va bu shvellerlaming pastki qismi betonlanmay, bo‘sh qoldiriladi, sinov jarayonida ana shu bo‘shliqqa ankerlar kiritiladi va mahkamlanadi. Yuqori tasmani kuchaytirish va ankerlar ta’sirida polkalami bukilishdan asrash maqsadida shveller polkalari orasi har 200 mm masofada qovurg'achalar bilan payvandlanadi va shvellerning ichki bo‘shlig‘I betonlanadi. Anker tirqishlarini ifloslanishdan asrash uchun uning ustiga 10 mm qalinlikdagi po'lat tunuka yopiladi. Sinaladigan konstruksiyalami o‘rnatishdan oldin tunuka olib tashlanadi.

29.Po‘latning cho‘zilishi bo‘yicha ∆l = Fl/EA formulani izohlang

30.Metallarnio‘zaro payvandlash usullari
Qo‘lda payvandlash. Elektr yoyidan foydalanib payvandlash usuli elektrod va payvandlanuvchi po‘lat orasida elektr yoyi hosil qilishga asoslangan. Elektr yoyidan yuqori haroratli issiqlik ajraladi,natijada elektrod simi va payvandlanuvchi metal erib chok o‘rni erigan metal bilan to‘ladi.
Payvandlanuvchi metallning qalinligiga qarab tok kuchi va elektrod diametri belgilanadi.
Ochiq po‘lat sim bilan payvandlashda payvand chokning sifati past bo‘ladi, chunki erigan metal tarkibida kislorod oksidlari va azotli birikmalar-nitridlar hosil bo‘lib, chokning mo‘rt yemirilishga moyilligini oshiradi. Buning oldini olish uchun elektrod simining sirti maxsus himoya qatlami bilan qoplanadi. Himoya qatlam tarkibi bo`r, potash, bariy karbonat, kaliyli silikat, dala shpati kabi moddalardan iborat bo`lib, qalinligi 0,1-3 mm qabul qilinadi.
Gaz alangasi bilan payvandlash.
Qurilish konstruksiyalarini payvandlash, kesish va ta’mirlash ishlarida gaz alangasidan foydalanish ham keng joriy etilgan. Bu usulda yupqa metallar payvandlanib, issiqlik manbai sifatida yaxshi alangalanuvchi gazlardan, asosan atsetilen, vodorod, tabiiy gazlar, benzin va kerosin bug`idan foydalaniladi. Atsetilen alangasida xarorat 3100<sup>0</sup>C gacha yetadi va amalda shu gaz ko‘proq ishlatiladi. Payvandlash jarayonida atsetilendan tashqari, yondiruvchi vosita sifatida kisloroddan foydalaniladi.
Birikmalarning payvand choklari tuzilishi, vazifasi, xolati, davomiyligi va tashki shakliga ko`ra bir-biridan farqlanadi.Payvandlanuvchi ashyolarning ulanish xolatiga qarab choklar uchma-uch va burchakli choklarga bo‘linadi. Amalda uchma-uch payvandlash ko‘proq uchraydi, chunki bunday chokda kuchlanishlar to‘planishi (konsentratsiyasi) deyarli xosil bo‘lmaydi.
Uchma-uch payvandlashda eng ko‘p uchraydigan choklarning shakli.