2-mavzu. Jahon elektron axborot resurslari. Yaratish va qidirishning texnologik jihati

General Serverdagi korporativ axborot resurslarning bosh ma’lumot bazasi	General Server muhitidagi konsorsiumga a’zo kutubxonalarning shaxsiy kabinetlari
1	i- kutubxona statistikasi (so‘rovlar, so‘rovlar kategoriyasi, bajarilgan xizmatlar, foydalanilgan adabiyotlar)
	Korporativ tarmoq va ma’lumot bazalari statistikasi (so‘rovlar, so‘rovlar kategoriyasi, bajarilgan xizmatlar, foydalanilgan adabiyotlar)	i- kutubxona elektron katalogi
	Yig‘ma elektron katalog
	Korporativ tarmoqning to‘liq matnli manbalari (umumiy manbalar)	Kutubxonada shakllantirilgan to‘liq matnli ma’lumot bazalari
		Kutubxona foydalanuvchilari haqida ma’lumotlar
	Manbalarga avolalar

Foydalanuvchilar haqida ma’lumot
K
Kutubxona ID - password
o‘rib o‘tilayotgan OO‘Yu korporativ tarmog‘ida ma’lumot bazalari boshqaruvi (administrirovanie) markazlashgan holda amalga oshiriladi. Bibliografik yozuvlar sifati yuqori malakali mutaxassislar tomonidan tekshiriladi. Ma’lumot bazalarini yangi resurslar bilan to‘ldirilishi Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi (OO‘MTV) tomonidan darslik, o‘quv qo‘llanmalarni raqamlashtirish va elektron kataloglashtirishga ajratilgan moliyaviy mablag‘lar bilan qo‘llab-quvvatlanishi ostida amalga oshiriladi.
Yig‘ma elektron katalog MARC21 kommunikativ formati asosida shakllantiriladi. Turli kommunikativ formatlar asosida faoliyat yurituvchi AKMlari ISO 2709 standarti va konvertordan foydalanishlari mumkin. UNIMARC formati asosida tashkil etilgan AKMlariga esa bibliografik yozuvlarni MARC21 formatiga konvertatsiya qilishga yordam beriladi.
OO‘Yu Axborot-resurs markazlarining (ARM) korporativ tarmog‘i mijoz-server modeliga asoslanadi.
Bu model quyidagi xususiyatlariga asosan xarakterlanadi:

• 
  kuchaytirilgan xarakteristikaga ega server yig‘ma elektron katalogni (YEK), OO‘Yu elektron kataloglarini va to‘liq matnli ma’lumot bazalarini shakllantirish uchun o‘rnatiladi;
  
• 
  AKT bosh serverda o‘rnatiladi. ARMlar ehtiyoj tug‘ilganda bosh serverdagi ma’lumotlarni o‘z serverlariga yuklab olishlari mumkin;
  
• 
  ma’lumot bazalari boshqaruvi markazlashgan holda amalga oshiriladi. Administratorlar axborot xavfsizligini nazorat qiladilar, viruslar hujumi, YEKdagi ma’lumotlarni takroriy aks ettirilishidan himoya qiladilar;
  
• 
  har bir ARM o‘zi mustaqil ravishda o‘zining elektron katalogini shakllantirishi yoki boshqa ARM xodimlari tomonidan kiritilgan yig‘ma elektron katalog markazidan (YEKM) bibliografik yozuvlarni almashish mumkin;
  
• 
  yuqori tezlikdagi Internet, Intranet talab etiladi, chunki ma’lumot bazasiga murojat etuvchilar hajmi ko‘pchilikni tashkil etadi;
  
• 
  markaziy bosh serverda har bir ARM uchun diskli axborot muhiti tashkil etiladi.