2-mavzu. Pedagogika shaxs tarbiyasi va rivojlanishi to‘G‘risidagi fan. Shaxsning rivojlanishi, tarbiyasi va ijtimoiylashuvi tayanch tushunchalar

1.8. Pedagogika fanining ilmiy tadqiqot metodlari va ularning tasnifi.

Obektiv borliqni bilish, ilmiynazariyada nimani o‘rganish lozim, kimni qanday o‘qitish va tarbiyalash kerak degan masalalar mavjud bo‘lib, ular o‘zaro uzviy bog‘liqlikda bo‘ladi va takomillashib boradi.

Pedagogika fani o‘z mazmun mohiyatini boyitishga takomillashgan va yangilanishga mavjud ta’limtarbiya hodisalari, kasbiy komillikning rivojlanish jarayonlari faning maqsadi va vazifalariga muvofiq muayyan metodlar yordamida o‘rganiladi. Metod (yunoncha metods yo‘l so‘zidan olingan)tadqiqot yo‘li, bilish yo‘li, nazariya, talimot deb nomlanadi. Ilmiy tushuncha sifatida “Metod”so‘zi keng ma’noda mavjud maqsadga erishish yo‘lini, tor ma’noda tabiat, ijtimoiy hayot, ta’lim tarbiya xodisalari va qonunyatlarini bilish maqsadida qandaydir vaziyatni xal etish usulini bildiradi.

Ma’lumki pedagogika fani uzliksiz ta’lim tizimida ta’limtarbiya jarayonlari samaradorligini oshirish, o‘qituvchitarbiya mahoratini takominlashtirishni o‘rgandi. Ushbu fanning ilmiy tadqiqot usullari deganda barkamol avlodni o‘qitish, tarbiyalash va ularga ta’limtarbiya beruvchi xodimlarning kasb maxoratini oshirishning real jarayonlariga xos bo‘lgan ichki qonunlar, usullar va vositalar mavjud tushuniladi. Ularni tanlashda o‘quvtarbiya muassasining sharoitlari, o‘qituvchitarbiyachining ilmiynazariy va amaliy tayyorgarlik darajasi, o‘qitilayotgan o‘quv predmentining o‘ziga xos xusussiyatlari, ta’lim oluvchilarning yosh va individual xususiyatlari, qiziqishlari, intilishlari, tayyorgarliklari va h.k xisobga olishi kerak. Ilmiy tadqiqot metodlari qancha to‘g‘ri tanlanib, oqilona qo‘llansa natija shuncha yaxshi bo‘ladi. Ammo shuni takidlash joizki, bu o‘rinda umuman , pedagogika fanida ilmiy tadqiqot metodlari tizimi xanuzgacha to‘la yaratilgan, xal qilingan yemas.

Biz quyida qo‘llanilishi mumkin bo‘lgan ilmiy tadqiqot metodlarini tavsiya qilamiz: