2-mavzu: yetakchi zamonaviy konsultativ nazariyalar va texnologiyalar talqini

2-MAVZU: YETAKCHI ZAMONAVIY KONSULTATIV NAZARIYALAR VA TEXNOLOGIYALAR TALQINI

Reja:

1. 
   Albert Ellis ratsional emotiveterapiyasining mohiyati
   
2. 
   Transakt tahlil hamda uni psixokonsultatsiyada qo’llanilishi
   
3. 
   Stiven Karpman uchburchagi hamda undan chiqish yo’llari
   

Tayanch tushunchalar: ratsional ishonch, irratsional ishonch, ratsional emotive terapiya, yetuklik holati, bolalik hola, ota-onalik holati, ego, zolim (aggressor), qutqaruvchi, jabrdiyda.
1955-yilda Albert Ellis tomonida ishlab chiqilgan Ratsional emotiv xulq-atvor terapiyasiga asos solidi. Ratsional emotive terapiya kognitiv yondashuvning o’ziga xos psixologik ko’rsatish usullaridan biriga aylandi. Chunki ushbu terapiyada asosiy e’tibor kishi tafakkur tarzini o’zgartirish orqali unga psixologik ko’mak berishga qaratiladi. Boshqacha qilib aytganda, shaxs stress holatiga tushishiga, turli psixologik muammolar yuzaga kelishiga sababchi bo’luvchi asosiy omil bu insonning mantiqqa mos kelmaydigan irratsional ishonchlaridir
(irratsional fikrlardir) deyiladi.
Ratsional-emotiv terapiya asoschisi Albert Ellis irratsionalfikrlarni 4guruhga ajratadi.

1. 
   "Majburiyatlar" — kimdir yoki nimadir qanday bo'lishi kerakliginiko'rsatuvchi fikrlar. Masalan, "Men o'yinda yutishim shart", "U mengaxushmuomala bo'lishi kerak".
   

2. 
   "Dahshatga soluvchi" fikrlar — biror hodisa, odam, narsao'ylaganidan ko'ra boshqacha bo'lib chiqsa, go'yo falokat bo'ladigandekidrok etiladigan fikrlar. Masalan, "U kelgunicha hamma joynitozalamasam, juda yomon bo'ladi".
   

3. 
   "Kerak" va "lozim". Agar dunyo shaxs o’zi istaganiday bo'libchiqmasa, buni hazm qilolmaslikka doir fikrlar. Masalan, "Yigitkishining sochi kalta bo'lishi lozim". Bu birinchi guruhga o'xshab ketadi.
   

4.