2-sinf o`qish kitobi vatan

3-SINF O‘QISH
Bobur va kabutar
(Rivoyat)
Mirzo Bobur yoshligidan ziyrak bola bo‘lib o‘sibdi. Kunlardan bir kun Umarshayx saroy a’yonlari bilan qasrda o‘tirgan ekan. Bir kabutar uchib kelib, ayvon peshtoqiga qo‘nibdida, „g‘ulu-g‘ulu“ qilaveribdi. Umarshayx a’yonlaridan: „Kabutar ne deydur?“ deb so‘rab qolibdi.
Anchadan buyon urush ko‘rmay, qilichlari qonsirab qolgan a’yonlar: „Oliyhazrat, kabutar qilichlarni qindan sug‘urmoq kerak, deydur“, –deb javob berishibdi. Gapga qo‘shilmay, bir chekkada jim o‘tirgan Mirzo Bobur: „Yo‘q, kabutar unday demaydur. ota, u qovun sayliga chaqiribdur. Jonivor xush-xabar keltiribdur“, – debdi. Umarshayx kabutarni tutib keltirishni buyuribdi. Kabutarni tutib kelib, oyog‘idagi mis halqani olib qarashsa, ichidan bir xat chiqibdi. Xatda: „Oliyhazrat, qovun ayni pishdi. Kelib, qo‘l urib bersalar“, deb yozilgan ekan. Mirzo Boburning gapi to‘g‘ri chiqqanidan hayratga tushgan Umarshayx o‘g‘lidan: „Bunchalik topqirliging boisi nedur?“ – deb so‘rabdi. Ota, – debdi Bobur, – bu kabutarga e’tibor qilmadingiz. O‘tgan yili qovun sayli xushxabarini xuddi mana shu jonivor keltirgan erdi, kaminaning ko‘zi kabutarning o‘ng qanotidagi qora xolga tushgan zahoti uni tanidim va shu so‘zni taxmin etdim, – deb javob beribdi. Yosh Mirzoning hushyorligi, topqirligiga qoyil qolgan Umarshayx a’yonlariga qarab: „Qilichni
emas, aql-idrokni ishga solmoq lozimdir. Xabar qilinglar, barcha qovun sayliga otlansin!“ –deb farmoyish beribdi.
1. Umarshayx a’yonlaridan nimani so‘radi?
2. A’yonlar nima deb javob berishdi?
3. Boburning ziyrakligini nimada ko‘rasiz?
„Qutadg‘u bilig“ hikmatlari
Bilimni buyuk bil, uquvni ulug‘, Bilim, uquv bilan odamzod qutlug‘. Har so‘zni o‘ylab ayt, boshing ketmasin, Tilingni tiyib yur, tishing sinmasin. Tiling tiysang, sog‘-u salomat boshing, o‘ylab aytsang so‘zing, ziyoda yoshing. Murodiga yetar bilimli kishi, U dunyo, bu dunyo saranjom ishi. Shoshilma hech ishda, sabr qil, sabr, Shoshilinch ish oxir jon uchun jabr. To‘g‘ri so‘zga omad yor-u salomat, Yolg‘onchi boshida ming bir malomat.