2020-yil. Reja: Kirish L Bob. Adabiyotlar sharhi LL Bob. Asosiy qism

3.3. Lavrdoshlar oilasi va Lavrdoshlar oilasining vakillari haqida ma`lumot.
Lavrdoshlar (Lauraceae) — ikki urutallali oʻsimliklar oilasi. Daraxt va butalar, baʼzan yarim buta va oʻtlar. Ayrim turlari parazit. Bargi oddiy, etli, doim yashil, poyada ketma-ket joylashgan. Guli ikki (baʼzan bir ) jinsli, toʻgʻri, mayda toʻpgul.
Mevasi bir urugʻli, rezavorsimon yoki danakli. Bargi, poʻstlogʻi va boshqa qismlarida efir moylar ishlab chikaradigan bezchalari bor. Asosan, tropik, baʼzan subtropik iqlimda oʻsadigan 40—50 turkumga mansub 2000 dan ortiq turni oʻz ichiga oladi. Koʻp turlari (mas, lavr) ziravor sifatida foydalaniladi yoki ulardan tibbiyot va farmatsevtika uchun zarur bulgan efir moylari va kamfora olinadi. Kupchilik L. ning yogʻochi mebel ishlab chiqarish uchun xom ashyo hisoblanadi.
Lavrnamolar qabilasi - Laurales. Bu qabilaga 11 ta oila kiradi. Qabila vakillari, asosan, tropik va subtropik hududlarda o‘sadi. Lavrdoshlar - Lauraceae oilasiga 45 turkum, 2500-3000 ta tur kiradi. Lavrlar katta oila bo‘lib, tropik va subtropik hududlarda tarqalgan. Keng tarqalgan turkumlari lavr (Laurus), avocado (.Pyersea ), dolchin ( Cinnomomum), kamfaia daraxti (C.Camfora) turlari Kavkazda mevali daraxt sifatida ekib o ‘stiriladi. LaxT-Laurus turkumiga mansub Asl laur - Laurus nobilis bolib, doimo yashil, o ‘ta hidli, gullari mayda, ayrim jinsli, ikki uyli yoki bir uyli daraxt. To‘rt a’zoli. Mevasi yong‘oqcha yoki shirasiz meva, urug‘I endospermsiz. Bargi tarkibida efir, azotli moddalar, yog‘, oshlovchi moddalar va pektinlar bor.
Avokadoning biologic xususiyatlari.
Oramizda avokado so’zini eshitganlar ko’pchilikni tashkil etsada, ko’pchilik bu mevani ko’rmagan yoki tanimagan bo’lib chiqadi. Avokado (Persea americana) lavrdoshlar oilasi perseya turkumiga mansub doimiy yashil daraxt bo’lib, uni yana amerika perseyasi deb ham nomlashadi. Muhim mevali ekin sifatida ekiladi. Meva etida ko’plab vitaminlar va minerallar mavjudligi uchun ham qadrlanadi. Mevasidan tashqari uning yog’ochlik qismi ham qurulish materiali sifatida mahalliy aholi orasida mashhurdir.