28. Бошлан?Ич синф ў?Иш дарсларида ў?Увчиларнинг ижодий ишларини ташкил этиш

Тадқиқот методлари:
- Илғор педагогик тажрибаларни ўрганиш, педагогик кузатув; 

---

5 
- суҳбат, анкета, олинган маълумотларни қайта ишлаш ва 
умумлаштириш. 
Тадқиқотнинг илмий янгилиги ва назарий аҳамияти қуйидагиларда 
ўз аксини топган;
- Бошланғич синф ўқиш дарсларида ижодий ишларини
 
ташкил 
этишнинг моҳияти илмий асослаб берилди;
- бошланғич таълим босқичи 1-4-синф ўқувчиларида ўқув фаолиятини 
ташкил этишнинг педагогик шарт-шароитлари, уни ўқув тарбия жараёнида 
амалга ошириш услубияти ишлаб чиқилди; 
- ишлаб чиқилган услубиятнинг педагогик самараси, тажриба- синов 
ишлари синфларда текшириб кўрилди. 
Тадқиқотнинг амалий аҳамияти.  
Бошланғич таълим бўйича тавсиялар, ўқувчилар тарбиясига оид илмий 
назарий маърузалар тайёрлашда, дидактик асарлар ёрдамида ўқувчиларини 
тарбиялаш 
ишларини 
такомиллаштиришда, 
иш 
тажрибаларини 
оммалаштиришда, тарбиявий ишларни амалга оширишга хизмат қилади. 
Битирув малакавий ишининг тузилиши. Битирув малакавий иши 
кириш, икки боб, тўрт параграф, хулоса ва тавсиялар, фойдаланилган 
адабиётлар, иловалардан иборат. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

6 
I БОБ. Бошланғич синф ўқиш дарсларида ўқувчилар ўқув
фаолиятини ташкил этиш воситасида ўқувчиларга
таълим-тарбия беришнинг педагогик асослари
1.1. Ўқув фаолиятини ташкил этиш воситасида ўқувчиларга
таълим-тарбия беришнинг мақсад ва вазифалари 
Болаларга илк тарбия асослари оилада берилади. Фарзандларга 
бошланғич таълим беришда таъсирчан куч – оилавий тартиб, яъни уларнинг 
ўзаро муносабати, ота-онанинг хулқ-атвори, маънавий ва сиёсий савияси, 
муомала маданияти, оиланинг даромади, яшаш шароити ва бошқалардан 
иборат бўлади.
Фарзандга таълим-тарбия бериш аввало оиладан бошланади. Шу боис 
оиладаги муҳит, ота-онанинг болага бўлган муносабати оилавий турмуш 
иқлимига боғлиқ. Бу эса, ўз навбатида, жамиятда маънавиятни 
шакллантиришга замин бўлади. Бола тарбияси ва бошланғич таълимда 
жамият маънавиятининг аҳамияти катта. Фарзандларга миллий қадриятлар, 
хусусан, Шарқ алломалари қолдирган бой мерос асосида таълим-тарбия 
бериш муҳим аҳамият касб этади. Улуғ алломаларимиз асарларида болаларга 
гўдаклик чоғиданоқ катталарга ҳурмат ва кексаларни эъзозлаш, ота-онага 
алоҳида эҳтиром кўрсатиш, ўзидан кичиклар иззатини ўрнига қўйиш каби 
ажойиб қадриятларимизга таяниб иш кўришга чақирилади. Шу маънода ҳам 
«Биз соғлом авлодни тарбиялаб, вояга етказишимиз керак, соғлом киши 
деганда фақат жисмоний соғломликни эмас, балки шарқона ахлоқ-одоб ва 
умумбашарий ғоялар руҳида камол топган инсонни тушунамиз...», - деб 
таъкидлайди Президентимиз Ислом Каримов.
Юқоридаги фикрлар қадимда ўтмиш алломаларимиз томонидан кўп бора 
таъкидланган ва ҳаётий ҳикматга айланган.
Буюк бобомиз Алишер Навоий асарларида бола таълим-тарбиясига, 
дунёқарашининг кенгайишига ва шахси ривожланишига оид қимматли 

---

7 
фикрлар кўплаб баён этилган. Халқимизга хос бўлган тортинчоқлик, андиша 
каби психологик хусусиятларни чуқур англаган улуғ бобомиз инсонни фаол 
бўлишга, билим эгаллашга ундаб, шундай ёзади:
Билмаганнни сўраб ўрганган олим, 
Орланиб сўрамаган ўзига золим.
Яна бир ҳикматида:
Оз-оздан ўрганиб, доно бўлур, 
Қатра-қатра йиғилиб, дарё бўлур- деб ёзади.
Ҳадиси шарифда ҳам қуйидаги ибратомуз фикрлар баён этилган: «Илм