3- маъруза Электр катталиклар

3- маъруза

Электр катталиклар

Электроника ва радиотехника кафедраси
Кафедра мудири профессор Туляганов Абдухалил Абдужалилович

Саволлар

• КУЧЛАНИШ.
• ЭЛЕКТР ПОТЕНЦИАЛИ ВА ПОТЕНЦИАЛЛАР ФАРҚИ.
• ЭЛЕКТР ЮРИТУВЧИ КУЧ.

КУЧЛАНИШ

Электр занжирининг бирон бир қисмидаги КУЧЛАНИШ деб шу қисмнинг чекка нуқталаридаги потенциаллар фарқига айтилади.

Ушбу расмда электр занжирининг чекка нуқталари a ва b ҳарфлар билан белгиланган.

Фараз қилайлик, I ток a нуқтадан b нуқтага, яъни потенциали юқори бўлган нуқтадан, потенциали кичик бўлган нуқтага қараб оқаяпти.

Фараз қилайлик, I ток a нуқтадан b нуқтага, яъни потенциали юқори бўлган нуқтадан, потенциали кичик бўлган нуқтага қараб оқаяпти.

Кучланиш йўналиши потенциали юқори бўлган нуқтадан потенциали кичик бўлган нуқта томон йўналган бўлади.

Демак нуқтанинг потенциали нуқтанинг потенциалидан формулада келтирилган қуйидаги миқдордай катта ҳисобланади.

Демак a ва b нуқталар ўртасидаги КУЧЛАНИШ қуйидаги формула орқали аниқланади:

Демак a ва b нуқталар ўртасидаги КУЧЛАНИШ қуйидаги формула орқали аниқланади:

Шундан келиб чиқадики, КУЧЛАНИШ электр занжирининг қаршилиги орқали оқиб ўтаётган токнинг шу қаршилик миқдори кўпайтмасига тенг, яъни:

Электротехникада қаршиликдаги кучланиш ёки потенциаллар пасайиши КУЧЛАНИШНИНГ ПАСАЙИШИ деб аталади.

Электротехникада қаршиликдаги кучланиш ёки потенциаллар пасайиши КУЧЛАНИШНИНГ ПАСАЙИШИ деб аталади.

Занжирнинг бирон бир участкасида потенциалларнинг пасайиши йўналиши стрелка билан кўрсатилади, одатда ток йўналиши билан мос келади.

Энди электр занжирининг қаршилик уланган қисми эмас, балки ЭЛЕКТР ЮРИТУВЧИ КУЧ (ЭЮК) уланган қисмини кўриб чиқамиз.

Расмда кўрсатилган занжирнинг a ва c нуқталари учун потенциаллар фарқини аниқлаймиз: