3- маъруза мавзуси: Фалсафа ривожининг асосий босқичлари:Ғарб фалсафаси Маъруза режаси

Қадимги Юнонистондаги фалсафий таълимотлар

• Суқротнинг шогирди Афлотун – 30дан ортиқ рисола ёзган, “нарсалар дунёси” ва “ғоялар дунёси” бор. “Нарсалар дунёси” вақтинча,ўткинчи, “ғоялар дунёси” ҳақиқий ва абадийдир.
• Арасту – Афлотун шогирди, Александр Македонский тарбиячиси, мантиқ, психология, фалсафа, ахлоқ, нотиқлик санъати, табиий фанлар бўйича бебаҳо асарлари-”Топика”,”Метафизика”,”Риторика”,”Жон тўғрисида”,”Сиёсат” ва ҳ.к.

Ўрта асрлар Европасида фалсафий тафаккур

• Апологетлар христианлик тарихида 1 ва III асрларда вужудга келди. Апологетика сўзининг луғавий маъноси «ҳимоя қилиш», демакдир. Апологетлар ҳукуматнинг христианликка бўлган душманлигини бартараф қилишга интилганлар. «Патристика»-сўзи «ота» («падре») сўзидан келиб чиққан. Бу ном билан одатда ғарбда епископларни уларга ҳурмат сифатида атаганлар.

Ўрта асрлар Европасида фалсафий тафаккур

• Ғарбда энг йирик черков оталаридан бири «Пок» деган унвонга сазовор бўлган Аврелий Августин ҳисобланади. У файласуф ва ислоҳиётчи бўлган. Августин ўз ҳаётини епископликка, тадқиқотчиликка, адабиётга бағишлайди. У 100 га яқин китоб, 500 та даъват ва 200 га яқин номалар ёзади. Энг машҳур асари « Сиғиниш» деб аталади.

Ўрта асрлар Европасида фалсафий тафаккур

• «Схоластика» - сўзи юнонча «школа»дан («shola») олинган бўлиб, «ўқиш жойи»,»мактаб» маъноларини англатади. Динни ўрганишда фалсафани татбиқ қилган ўрта аср олимларини схоластлар деб атаганлар. Схоластикани илоҳиётни ақлга мослаштириш, динни тафаккур ёрдамида қувватлашга бўлган интилиш, деб ҳам баҳолаш мумкин.

Реализм оқими

• Йирик вакилларидан бири Ангельм Кеттерберийский (1038-1109)дир. У Шимолий Италияда туғилган, 1093 йилда Кеттерберийск шаҳрининг архиепископи этиб тайинланади. У ўзининг икки асари билан машҳур: 1-си «Монополия» — худонинг борлигини сабаб-оқибат муносабатлари тизимида исбот қилиш. 2-си «Прологион» - худо борлигининг дедуктив исботидир.